Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6352 Sayılı Kanun ile Haczedilmezlik Kurallarında Yapılan Değişiklikler

Varol Karaaslan

Haczi kabil olmayan mallar hakkında İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesinde yapılan önemli değişikliklerden birisi lüzumlu ev eşyalarının haczedilemeyecek olmasıdır. Bunun yanında, yeni düzenleme ile öğrenci burslarının haczedilemeyeceği kuralına yer verilmiş, değişim haczinin kapsamı genişletilmiş ve icra memurunun haczedilmezlik hakkında takdir yetkisine sahip olduğu da açıkça kanunda yer bulmuştur.

Temel Haklar ve İcra Hukuku, Haczedilmezlik Kuralları, İcra ve İflas Kanunu, Ev Eşyalarının Haczi.

Important amendments to Article 82 of the Code of Execution and Bankruptcy have introduced that essential home appliances and furniture are not any more distrainable. Additionally, the amendments have categorized student grants as non-seizable and enlarged the scope of exchange distraint. Moreover, discretionary power of an execution officer regarding exemption from seizure is clearly recognized.

Fundamental Rights and Execution Law, Non-seizure Rules, Code of Execution and Bankruptcy, Distraint of Home Appliances and Furniture.

I. GİRİŞ

6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanun1 ile İcra ve İflâs Kanunu’nda yapılan değişikliklerin bir kısmı 82. maddede düzenlenen haczi kabil olmayan mallar hakkındadır. Bu çalışmanın amacı, doktrinde öteden beri kapsamlı araştırmalara konu yapılmış olan2 haczedilmezlik hakkındaki hükümlerin tek tek ele alınmasından ziyade, 6352 sayılı Kanun ile değişiklik yapılan kuralların konuyla ilgili son dönemde verilmiş mahkeme kararları da dikkate alınarak tarihsel gelişim içinde nasıl algılandığını ortaya koymak ve bu kuralların değişikliklerden sonra nasıl uygulanacağını sorgulamaktır. Bu yapılırken, karşılaştırmalı bir analizi mümkün kılabilmek için, İsviçre ve Alman hukuklarındaki uygulama da incelenecektir.

Çalışmada öncelikle kısaca temel haklar ve icra hukuku ilişkisi üzerine yeni yaklaşımlar incelenecek, haczedilmezlik kurallarının amacına göz atıldıktan sonra özel kısımda 6352 sayılı Kanun ile haczedilmezlik kurallarında yapılan değişiklikler, bu değişikliklerden önceki uygulama ile birlikte geniş şekilde ele alınacaktır.

II. TEMEL HAKLAR VE İCRA HUKUKU İLİŞKİSİ ÜZERİNE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

Haczedilmezlik kurallarında yapılan değişikliği konu alan bir çalışmanın hemen başında cebri icra işlemleri yapılırken borçlunun gözetilmesi gereken temel haklarına kısaca bakmak, özellikle bu kuralların hangi nedenlerle hukuk sistemimizde yer aldığının tespiti bakımından önem arz etmektedir. İcra hukukunun temel özelliklerinden birisi alacaklı ile borçlunun menfaatlerinin dengelenmesidir.3 Bir icra takibinde, bir tarafta alacağına mümkün olan en kısa sürede kavuşmak için takip başlatmış olan alacaklının, öte tarafta ise borcunu ödemek durumunda olan borçlunun gözetilmesi gereken temel hakları söz konusudur. Alacaklının alacağına kavuşması ihkakı hakkın yasak olduğu bir hukuk devletinde etkin hukuki koruma, hak arama özgürlüğü ve mülkiyet hakkının doğal bir sonucu olarak karşımıza çıkarken,4 borçlunun ne pahasına olursa olsun borcunu ödemesi onun insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşaması ilkesine aykırı olabilecektir.5