Haksız Fiillerde Zamanaşımı ve Bedensel Zararlarda Zamanaşımının Başlangıcı Sorunu

The Lapse of Time in Torts and the Issue of the Beginning of the Lapse of Time in Bodily Injuries

Sami NARTER

Haksız fiil, kısaca, zarar doğuran eylemin hukuka aykırı olması şeklinde tanımlanabilir. Günlük hayatta oldukça fazla haksız fiille karşılaşılmaktadır. Bu haksız fiiller sonucu maddi ve manevi zararlar ortaya çıkmakta ve zarara uğrayan kişilerin zarar verene karşı alacak hakları doğmaktadır. Bu alacağın istenebilmesi için hukuk düzenlerince belirli bir süre sınırlaması getirilmektedir. Bu süre zamanaşımı süresidir.

Özellikle haksız fiil sonucu ortaya çıkan bedensel zararların istenebileceği sürenin başlangıcı konusunda uygulamada tartışmalar yaşanmaktadır. Mevzuattaki düzenlemelere göre zamanaşımının başlaması için zararın tam olarak öğrenilmesi gerekir. Zararın öğrenilmesi ise maluliyet oranının belirlendiği zaman olarak kabul edilmektedir. Kanaatimizce hatalı olan bu uygulamanın tartışılması amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda kanaatimizce bedensel zararlarda zamanaşımı süresinin başlaması için uğranılan zararın parasal karşılığının da öğrenilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Zamanaşımı, Haksız Fiil, Bedensel Zarar, Zararın Öğrenilmesi, Bedensel Zararda Zamanaşımı Başlangıcı.

The tort is to make an action against the laws. But there are still many unlawful actions encountered in daily lives. As a result of torts, there occurs pecuniary and non-pecuniary damages and the people experiencing tortious acts claim the people acting tort. To demand this claim, legal authorities put into effect certain time limits. This time limit is the lapse of time.

Debates are continued in practice particularly on the starting time of the bodily injuries which can be claimed as a result of the tort. According to the regulations of the law, it is required to learn the damage exactly to initiate the lapse of time and it is acknowledged that the learning of the damage is the time when the proportion of disability is determined. This study is delivered to start a discussion on this application which is wrong to our opinion. According to the results of the study, it can be concluded that to initiate the lapse of time in bodily injuries, the monetary equivalent of the damage should also be known.

Lapse of Time, Tort, Bodily Injury, Learning the Damage, The Beginning of Lapse of Time in Bodily Injuries.

Giriş

Uygulamada haksız fiilden kaynaklanan ve en sık rastlanan bedensel zararlar iş kazalarından, meslek hastalıklarından, trafik-iş kazalarından ve trafik kazalarından dolayı ortaya çıkmaktadır. Bedensel zararlar nedeniyle açılan tazminat davalarında zamanaşımı konusu oldukça önem arz etmektedir.

Zamanaşımı, kanunun öngördüğü belli bir sürenin geçmesiyle, bir hakkın kullanımının kaybedilmesine yol açan hukuki bir kurumdur. Borçtan kurtulma olanağı tanıyan yönüyle zamanaşımı, maddi hukuka ilişkin değildir. Zamanaşımı borcu ortadan kaldırmaz, sadece alacağın istenebilmesi hakkını zaman itibarıyla sınırlar. Borçlu, zamanaşımı kurumuna dayanarak, borcun kendisinden istenemeyeceğini savunabilir. Zamanaşımı konusunda mevzuata yeni düzenlemeler getirilmiştir.

Mevzuattaki yeni düzenlemelere rağmen kanaatimizce uygulamada hatalı bir uygulama gelişmiştir. Bu nedenle, mevzuatın bedensel zararlarda zamanaşımının başlangıcı konusundaki düzenlemelerine karşın uygulamanın yerinde olup olmadığının tartışılmasına ihtiyaç duyulmuştur.