Noterlik Hukukunda, Medeni Hukuktan Doğan Şahsa Sıkı Sıkıya Bağlı Hakların Kullanılması, Temsil (Vekâlet)

Using the Rights from Civil Law Tightly Attached to Individual in Notary Law, Representation (Procuration)

Serhat M. Yener

Özel hukuktan doğan bir kısım hakların yalnız hak sahibi tarafından kullanılması ve üzerinde tasarruf edilmesi mümkündür. Bu haklara, Özel Hukukta, şahsa sıkı sıkıya bağlı haklar denir. Şahıs, Kanundaki istisnai haller dışında, temyiz kudretini haiz olmak şartıyla konusunu bu hakların oluşturduğu işlemleri temsilcisi olmaksızın noterde bizzat yapabilecektir.

Özel Hukuk, Kişi Hakları, Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hak, Temsil, Vekâlet.

It’s possible of using and disposing some part of rights from private law by only right owner. In Private Law these rights are named ‘rights tightly attached to individual’. Excluding the exceptions in law, providing the mental capacity, individual can personally perform the transactions subject to these right at the notary without having a representative.

Private Law Rights, Right Tightly Attached to Individual, Representation, Procuration.

I

Özel hukukta haklar; konusu, niteliği, mahiyeti, kimlere karşı ileri sürülebileceği gibi kriterlere göre ayrımlara tabi tutulmaktadır. Özel hukuk ilişkilerinden doğan haklar uygulamada “Medenî haklar” ismini almaktadır.

Özel hukuktan doğan bir kısım hakların yalnız hak sahibi tarafından kullanılması ve üzerinde tasarruf edilmesi mümkündür. Bu tür haklar başkalarına devredilemeyeceği gibi, miras yoluyla intikalleri de mümkün değildir. İşte niteliği, mahiyeti gereği yalnız hak sahibi kişi tarafından kullanılması gereken ve üzerinde tasarrufta bulunulabilen haklara ‘Özel hukuk’ta kişiye, şahsa sıkı sıkıya bağlı haklar denilmektedir. Bu tür haklara örnek olarak nişanlanma, evlenme, boşanma davası açma hakkı, nafaka hakkı, velayet hakkı, kazai rüşt talep etme haklarını sayabiliriz.

Esasen bu haklar özel hukukta ‘Kişilik hakları’ kategorisindedir. Doktrinde, kişilik hakkı türlerinin nelerden ibaret olduğunun, önceden mutlak bir şekilde belirlemenin mümkün olmadığı ve sınıflandırma konusunda da görüş birliği bulunmadığı kabul edilmektedir.