6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Limited Ortaklıklarda Meydana Getirdiği Temel Değişiklikler

Esra Hamamcıoğlu,Levent Biçer

1. TEK ORTAKLI LİMİTED ŞİRKET (TTK. 573)

TTK. 573 ile AB.’nin 89/667 Sayılı Onikinci Şirketler Hukuku Yönergesi’ne uygun şekilde, tek ortaklı olarak limited şirketin kurulabilmesi ve faaliyet gösterebilmesi mümkün kılınmıştır¹. ETK. 503’e göre limited ortaklığın en az iki ortağının bulunması gerekmektedir². TTK. 573. maddenin gerekçesinde, tek kişilik limited şirketin bir gereksinim olduğu ve böylece AB hukuku ile de uyum sağlandığı, aynı zamanda uygulamadaki bazı görünüşte ortaklarla kurulan limited şirketlerden doğan kötüye kullanmalara da engel olunacağı ayrıca perdeyi kaldırma kuramının uygulanmasına da yardım edeceği belirtilmiştir. Alman Limited Şirketler Kanunu’nun 1. paragrafında ve İsviçre Borçlar Kanunu’nun 772. maddesi de tek kişi limited ortaklığını kabul etmiştir.

TTK. 574/2’ye göre, “ortak sayısı bire düşerse durum, bu sonucu doğuran işlem tarihinden itibaren yedi gün içinde müdürlere yazıyla bildirilir. Müdürler, bildirimin alınması tarihinden başlayarak yedinci günün sonuna kadar, şirketin tek ortaklı olduğunu, bu ortağın adını, yerleşim yerini ve vatandaşlığını tescil ve ilan ettirirler, aksi hâlde doğacak zarardan sorumlu³ olurlar⁴”. TTK. 574/2’den bildirimin kimin tarafından yapılacağı anlaşılamamaktadır. Ancak bildirimin ortaklık payları kendinde toplanan tek ortak tarafından müdürlere yapılması gerektiği kabul edilmektedir. TTK. 574/2 fıkra gerekçesinde, “Tek kişiye düşen limited şirketin bu durumunun üçüncü kişiye tanıtılması, tek kişilik şirket konumunun belirginleştirilmesi ve şeffaflık gereği bunun tescil ve ilân ettirilmesi yükümü getirilmiştir. Tek kişilik limited şirket bir tür değil limited şirketin bir “sınıf”ıdır. Söz konusu durum, şirketin bir sınıfa girmesi ve gereğinde çıkması konumu olduğundan giriş ve çıkış, yani sınıf değişikliği tescil ve ilânla sağlanır; yoksa tür değişikliğine ilişkin hükümlerin uygulanmasına gerek yoktur. Tasarıda açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte, ortak alınarak şirket tek ortaklı limited şirket konumundan çıkabilir. Bu durumda da tescil ve ilân gereklidir. Tek ortaklı limited şirket geçici, ancak farklı bir konumu ifade eder. Ortak sayısındaki diğer değişiklikler, elli ortak sınırında kalmak şartı ile, hukukî sonuç doğurmazken, tek ortaklı hâle gelmek, meselâ yönetimde olduğu gibi değişik kuralların uygulanmasına yol açabilir.” denilmektedir.

Tek ortaklı limited şirketlerde, bu ortak genel kurulun tüm yetkilerine sahiptir. Tek ortağın genel kurul sıfatıyla alacağı kararların geçerlilik kazanabilmeleri için yazılı olmaları şarttır (TTK. 616/3). Tek ortaklı limited şirketlerde bu ortağın genel kurulun tüm yetkilerine sahip olmasına rağmen bazı yetkilerin kullanılması teknik olarak mümkün değildir. Tek ortağın, müdürü şirketin kendi paylarını iktisap etmesi konusunda yetkilendirmesi, bir ortağın şirketten çıkartılması için mahkemeden talepte bulunulması, esas sermaye payı devirlerinin onaylanması, tek ortakla kullanılması mümkün olmayan genel kurul yetkileridir⁵.