İmam Hatip Liselerinde Başörtüsü Sorunu Üzerine Bir Karar İncelemesi
Aslı TOPUKCU
GİRİŞ
Bireylerin çeşitli düşünce ve inançlara sahip olmasını ve bunlara ilişkin gereklerin dışavurumunu da içeren inanç özgürlüğü hakkı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin pek çok içtihadında belirtildiği gibi, farklı düşünce ve inançların bir arada var olmasını sağlayan demokratik ve çoğulcu bir toplumun temel unsurlarından biridir1. İnanç özgürlüğünün ve dolayısıyla demokratik ve çoğulcu toplum düzeninin korunması açısından devletler, bireyleri dinsel baskılara karşı koruma ve farklı inanç ve düşüncelere karşı tarafsız olma yükümlülüğü altındadır2.
Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü kavramlarını kapsayan inanç özgürlüğü hakkı, uluslararası ve bölgesel nitelikte pek çok insan hakları sözleşmesiyle koruma altına alınmıştır. Uluslararası düzenlemelere örnek olarak Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nin 18. maddesi; bölgesel düzenlemelere örnek olarak ise Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. maddesi, Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 12. maddesi ve Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı’nın 8. maddesi verilebilir. Bu düzenlemelerde aynı zamanda sınırlama ölçütlerine de yer verildiği görülmektedir. Bu bağlamda inanç özgürlüğü hakkı mutlak bir hak değildir ve bu hakkın sınırlama koşullarına uygun olarak sınırlandırılması söz konusu olabilir.
Bu çalışmada inanç özgürlüğü hakkı, Türkiye’deki imam hatip liseleri ekseninde ele alınmaktadır. Bu bağlamda öncelikle, genel olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarında başörtüsü sorunu incelenecektir. Ardından, ortaöğretim düzeyinde eğitim kurumları olan imam hatip okullarında başörtüsünün kullanılması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Köse ve Diğer 93 Başvurucu kararı kapsamında ele alınacaktır.
