Disiplin Hukukunda İdarenin Takdir Yetkisinin Kanunilik İlkesi Çerçevesinde Yargısal Denetimi

Judicial Review of the Administration Discretionary Power in Disciplinary Lawunder the Legality Principle

Saniye KILINÇARSLAN

İdare kamusal faaliyetlerini yürütürken yaptığı işlemleri hukuksal bir temele oturtmak durumundadır. İdarenin yükümlülüğü bu esaslar çerçevesinde kamu hizmetini yürütmektir. Ancak her zaman önceden belirlenmiş bir yazılı kural olmamakta, bu gibi durumlarda yöneticilere takdir yetkisi tanınması zorunluluğu hasıl olmaktadır. İdare, idari işlem ve yaptırım uygulama yetkisiyle donatılmış olsa da bu yetkiyi yasalardan alması gerekecektir. Çalışmada genel olarak kanunilik ilkesini, idarenin düzenleyici işlemleri bakımından kanunilik ilkesine karşı çıkan görüş ve kabul eden görüşü inceledik. Devamında idarenin takdir yetkisinin iptal nedenleri ile olan ilişkisi, Avrupa Komitesinin tavsiye kararı ve disiplin hukukunda takdir yetkisinin durumunu ele aldık, daha sonra da takdir yetkisinin yargısal denetimine değinerek bu konu hakkındaki görüşlerimizi ortaya koyduk. Sonuç kısmında ise takdir yetkisinin kullanılırken kanunilik ilkesi gözetilmez ise birey ve toplum açısından temel hak ihlallerinin gündeme gelebileceği ile ilgili örnekler ortaya koyduk. Bu gibi ihlallerin gerçekleşmemesi adına yönetimin, takdir yetkisini kullanırken daha dikkatli olması, suç ve ceza yaratmaması gerekmektedir düşüncesindeyiz.

İdarenin Takdir Yetkisi, Kanunilik İlkesi, Disiplin Suçları, Yargısal Denetim.

First of all, while the administration implement the public activities, there must belong to legal grounds for these facilities of the administration. The resposibility of the administration has been performed with the cirqumstances of these rudiments. Although this rule is usually in a written form, there are examples which it is not. In this kind of scenario, there must be the discretionary power. Although Administration has been authorized with the administrative act and sanction power, these authorization must be given by related rules. In this study, regarding the one of the regulatory principles of administration, we discuss the for and against opinions on the principle of legality. After that, the relationship of administartion and the cancellation of the discretionary authority, the Committee of Ministers of the Council of Europe and the situation of discretionary authority in the discipline law. Following these points, the judicial control of the discretionary authority is mentioned and discussed. In the conclusion, examples given on the breach of rights of individuals or community where the discretionary authority has been used with the absence of the principle of legality. In the process, the administration should be careful in order not to breach rights of community.

Administrative Discretion, Principle of  Legality, Disciplinary Punishment, Judical Review.

GİRİŞ

Kamu hizmetlerini yerine getirmekle görevli idare, bu hizmetleri yerine getirebilmek için öncelikle yasalardan aldığı yetkiyle hukuka uygun çerçevede işlemler gerçekleştirmek yükümlülüğündedir. Gittikçe büyüyen toplumun ihtiyaçları artmakta bunlara paralel idari düzenin sağlanması, gereksinimlerin giderilmesi, bireyin ve kamunun taleplerine cevap verilmesi gerekmektedir.

Toplum düzenin sağlanması, idarenin tek başına yapacağı iş olmayıp, iş istihdamı sağlayarak kurumsal kimlik altında faaliyetler yürütülmektedir. Kamu hizmetini gerçekleştirirken idarenin içinde yer alan personel ve birimlerin hukuka uygun, dirlik ve refah içerisinde işlem yapabilmesi için birtakım kurallara uymak zorunluluğu getirilmiştir. Bu kurallar öncelikle kanunilik ilkesi gereği yasa ile düzenlenecek ardından tüzük veya yönetmeliklerde ayrıntısıyla yer alabilecektir. Çalışanları disipline etmek amacıyla getirilen kurallar disiplin hukuku çatısı altında toplanmaktadır.

İdareci durumunda olan bireylerin, yönetilenlere karşı uyguladığı disiplin kurallarının denetlenebilir olması hukuk devletinin bir gereğidir. Yargısal denetimin açık olmasıyla birlikte idarenin yaptığı işlemlerin kanuna veya genel anlamda hukuka uygun olup olmaması denetlenecek, işlem sakatsa iptal edilecektir.