Alman Ceza Hukukunda İçtimanın Esasları

Mehmet Nihat KANBUR

İÇTİMA

I. GİRİŞ

Alman ceza hukuku içtima düzeyini fiil tekliği ile fiil çokluğu bağlamında bir ayrıma tutmaktadır. Fiil çokluğu StGB § 53’te düzenlenirken fiil tekliğinin cezalandırılmasına ilişkin şartlar StGB § 52 de yeralmaktadır. Fiil tekliğinden ancak StGB’nin birçok tipinin veya aynı tipin çok kez tek fiille gerçekleştirilmesi halinde bahsedilir. Buna karşın fiil çokluğunda birden çok tipin veya tek tipin birden çok ve birden fazla hareketle gerçekleştirilmesi halinde bahsedilir.

Somut olarak sınırlandırma karmaşıktır. Böylece fiil tekliğinin belirlenmesinde doğal hareketin yanı sıra doğal hareket birliği ya da belirli suçların kenetlenmesi (birleşmesi) etkisi ortaya çıkar. Fiil tekliğine klasik bir örnek olarak, yumruklu saldırı sonucu aynı anda kasten yaralama (§ 223 StGB) ve gözlüğü kırarak mala zarar verme (§ 303 StGB) neticesinin doğması verilebilir. Fiil çokluğu ise failin pazartesi birini dövmesi ertesi gün birini vurması ve birkaç gün sonra tutuklanmadan önce dövdüğü kişiye hakaret etmesi olarak gösterilebilir.

II. FİİL TEKLİĞİNDE İÇTİMA

Eğer ortada fiil tekliği oluşturan bir hareket tespit edilmişse, sözgelimi tiplerin (kanunların) içtimaının, failin kararının yöneldiği müstakil (tekil) tiplerden ayrılıp ayrılmadığı sorusunu sormak gerekir. Vakıaların görünüşleri çok yönlüdür ve geniş kapsamlı somut olaylar ortaya çıkarmaktadır. Bir kuralın içinde sınıflandırılma (tiplerin birbirine göre öncelenmesi) bulunmaktaysa Aslilik (özellik-hususilik), Bir suçun icrasında, bir başka suçun (suç tipinin) tipik olarak birlikte gerçekleşmesi söz konusuysa İkincillik (talilik), bir suç tipinin, diğer suç tiplerinin haksızlık içeriklerini tamamen karşıladığı (kapsadığı) hallerde ise Tüketme (eritme - tüketen norm) ortaya çıkmaktadır.