Alman Ekonomi Ceza Hukukuna Giriş III

INTRODUCTION TO GERMAN ECONOMIC CRIMINAL LAW – PART III

Gülsün Ayhan AYGÖRMEZ

Özet: Almanya, Türk karşılaştırmalı ceza hukukunda önemli kaynak ülkelerinden biridir. Ayrıca iki ülke arasındaki yoğun ticarî ilişkiler Alman ekonomi ceza hukuku alanındaki gelişmeleri yakından takip zorunluluğunu beraberinde getirmektedir. Tüm bu nedenle Alman ekonomi ceza hukuka giriş serisi (I ve II) başlatılmıştır. Serinin bu üçüncü ve son aşamasında ilk iki çalışma ilk kısımları (ikinci kısımda yer alan ACK m. 298 ve ACK m. 266 I konuları hariç olmak üzere) ana hatlarıyla derlenmiş; son kısma ise bilişim ceza hukuku ilâve edilmiştir. Bilgisayar suçluluğu ve bilgisayar dolandırıcılığı suçunun ana konu teşkil ettiği bu kısım ile bu seriye artık son verilmektedir. Her ne kadar oldukça geniş kapsamlı bir alanı üç çalışmaya sığdırmak mümkün olmasa da, takdîm edilen tüm çalışmalar ile Alman ekonomi ceza hukuku temel alanları hakkında genel bir izlenim yaratılmak ve karşılaştırmalı hukuk alanına katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Alman Rekabet Ceza Hukuku, Bilgisayar Suçları, Bilişim Suçluluğu, Bilgisayar Dolandırıcılığı.

Abstract: Germany is an important source of comparative criminal law for Türkiye. Also the intensive commercial relationship between these countries brings the necessity to follow the developments in the field of commercial criminal law along. Considering all these factors, the series Introduction to German Commercial Criminal Law (I-II) has begun. In this third and the last article of the series, first two articles have been summarized (excluding Art. 298 and 266/1 of German Criminal Code) and computer crimes have been discussed as the last chapter. The chapter mainly discussing computer crimes and computer fraud constitutes the last part of the series. Although it is almost impossible to handle all aspects of the subject, this series aims to present an overview of the German Commercial Criminal Law and contribute to comparative criminal law.

Keywords: German Competition Criminal Law, Computer Crimes, Informatics Crimes, Computer Fraud.

I. GENEL OLARAK EKONOMİ CEZA HUKUKU

“Ekonomi” ya da “ticarî ceza hukuku” Alman ceza hukuku öğretisinde kendine has temel nitelikleri ile artık başlı başına bir hukuk dalı olarak önemli bir yer edinmiş durumdadır. Gerçekten de ekonomi ceza hukukunu diğer ceza hukuku alanlarından ayıran esaslı farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıkta ve temel niteliklerinin oluşmasında “Avrupa ekonomi ceza hukuku”nun da hatırı sayılır katkıları bulunmaktadır. Avrupa ekonomi ceza hukuku mevzuatına uyum çabaları, özellikle AB iktisadî menfaatlerini korumaya yönelik düzenlemeler Alman ekonomi ceza hukukunu derinden etkilemektedir.

Konusal kapsamının genişliği ekonomi ceza hukukunun birçok alt dala ayrılmasına sebep olmaktadır. Serinin ikinci aşamasında ele alınan rekabet ceza hukuku ve bu çalışmada aktarılacak olan bilişim ceza hukuku bunlardan sadece bir kaçıdır. Gerçekten de Dünya’da olduğu gibi Alman ekonomi ceza hukuku da, değişimlere ve yeni suç türlerine ayak uydurmaya çalışmaktadır. Bilişim suçluluğu gibi yeniçağ suçluluk türleriyle mücadele, ilgili hukuk alanının temel uğraşı alanlarından biridir. Bilişimin gündelik hayatta kazandığı önem göz önüne alındığında, bilişim ceza hukukunun ilerleyen zamanlarda da ehemmiyetini koruyacağından şüphe yoktur.

Ekonomi ceza hukuku genel hatlarıyla “toplam suçluluğun bir alt dalı olarak ekonomik suçluluğa ceza hukuku eliyle tepki göstermek”² ya da “ekonomi ile alâkalı suç ya da kabahatleri (adlî ya da idarî) yaptırıma bağlayan tüm yasal düzenlemelere ilişkin olan, kapsayıcı bir kavram”³ olarak tanımlanmaktadır. Alman ekonomi hukuku öğretisinde tanımlamaya ilişkin değişik görüşler⁴ bulunmaktadır. Bunlar suçsal (kriminal) kavram olarak ekonomi ceza hukuku, ceza yargılaması kavramı olarak ekonomi ceza hukuku ve nihayetinde ceza hukuku öğretisi kavramı olarak ekonomi ceza hukuku olarak farklı ana başlıklar altında toplanmaktadırlar.⁵