Onarıcı Adalet Anlayışı ve Uzlaştırma Kurumunun Türk Ceza Adalet Sisteminde Algılanışı (Geleneksel Ceza Adalet Anlayışına Eleştirel Bir Bakış)
Ekrem Çetintürk
I. GİRİŞ
5237 sayılı yeni Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı yeni Ceza Muhakemesi Kanunuyla ceza adalet sistemimize yeni bir kurum olarak giren uzlaştırmanın uygulanması konusunda, Türk ceza adalet sisteminin başarılı olduğunu söylemek mümkün değildir. Türk ceza hukuku sisteminde uzlaştırmanın daha etkin hale getirilmesi için bir takım kanunî ve yapısal değişiklikler yapılması gerektiği konusunda şüphe bulunmamaktadır. Ancak bu değişiklikler yapılmadan önce hukuk sistemimize yeni giren bu kurumun nasıl bir felsefi yapı üzerine bina edileceğinin tespit edilmesi gerekmektedir ki, yapılacak değişiklikler bu temel ilkelere göre bina edilebilsin.
Ceza adalet sistemi içerisine bulunan gerek uygulamacıların gerekse de akademisyenlerin uzlaştırma konusundaki algıları oldukça farklılık içermektedir. Üstelik uzlaştırma kurumu uzun bir süre özellikle Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada gibi Anglo- Sakson ülkelerinde yayın olarak uygulanan dava pazarlığıyla aynı kurum şeklinde algılanarak uzlaştırma konusunda farklı yorumların yapılmasına neden olmuştur1.
Ülkemizde uzlaştırma bakımından yapılan değerlendirmeler üç gruba ayrılabilir. Bazıları uzlaştırmanın faydalı bir kurum olduğunu ve uygulanması gerektiğini, bazıları bu kuruma ceza adalet sisteminde yer olmadığını ve bazıları ise aslında bu kurumun amacının iyi olduğu ama Ülkemizde uygulanamayacağını savunmaktadırlar.
