Patentin Hukuki İşlemlere Konu Edilmesi; Devri, Lisansa Konu Edilmesi ve Zorunlu Lisans

Patent As Being Subject Matter in Legal Transactions; Transfer, Licensing and Compulsory License

İlhami GÜNEŞ

Hak sahibi, patentinden bizzat yararlanabileceği; üretimi, satışı bizzat gerçekleştirebileceği gibi, başkasına da kullandırabilir. Buluşun açıklanmasıyla, patent konusu, ticari ortamın bir parçası haline gelir ve sair değerler gibi ticarete konu edilebilir, tedavül edilebilir. Patent hakkı veya başvuru üzerindeki hak, hukuki işlemlere konu edilebilirler. Patent hakkı da diğer maddi mülkiyet konusu haklar gibi; devredilebilir, lisanslanabilir, haczedilebilir ve iflas masasına konu edilebilir. Patent başvurusu veya patent, işletmeden ayrı ve bağımsız biçimde tasarrufa konu olabilmektedir.

Fikri mülkiyet haklarının temel ilkelerini ve asgari koruma düzeylerini konu eden TRIPs Anlaşması’nın, patent sahibine uygun gördüğü haklar arasında devir, lisans ve intikal de bulunmaktadır.

Patent Lisansı, Patent Devri, Zorunlu Lisans, İhtiyari Lisans.

The right owner, as he can exploit his patent, produce and sell personally, he can also let someone else to use it. With the disclosure of the invention, the patent subject become a part of the commercial environment and can be merchandized, circulated like other commodities. The patent right or the right on the patent application can be subject to legal transactions. As other tangible property rights, patent right can be transferred, licensed, distressed and can be put on bankruptcy meeting. Patent application or patent can be subject to separate and independent disposition from the company.

Among the rights given to patent owner by the TRIPs Convention dealing the fundamental intellectual property rights and minimum protection levels, there are transfer, licensing and transition rights too.

Patent License, Transfer of Patent Right, Compulsory License, Voluntarily License.

I. GENEL OLARAK

Patent hakkı sahibinin patent konusu buluş üzerinde tasarruf hakları bulunmaktadır. PatKHK patentin devrini, lisanslanmasını ve çeşitli hukuki işlemlere konu edilmesini düzenlemiş bulunmaktadır. Patent, sahibine tekelci karakterli yetkiler sağladığı gibi, bu hak üzerinde tasarruf edebilmesini de mümkün kılmaktadır. Patent sahibinin hakları şöyledir:

i. Patent konusu bir ürün olduğunda, patent sahibinin iznini almamış üçüncü kişilerin bu ürünü imal etmelerini, kullanmalarını, satışa arz etmelerini, satmalarını veya bu gibi fiilleri / malların ithalini ya da başka şekilde dağıtılmasını engellemek.

ii. Patent konusu bir usul olduğunda, patent sahibinin iznini almamış üçüncü kişilerin usulü kullanmalarını ve en azından doğrudan bu usul ile elde edilmiş ürünü kullanmalarını, satışa arz etmelerini, satmalarını veya bu amaçlarla ithal etmelerini engellemek.