Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6331 Sayılı İş Sağlığı ve
 Güvenliği Kanunu Kapsamında
 İşin Durdurulması Yaptırımı

Ceasing the Business Sanction within the Context of Occupational Health and Safety Act no.6331

Recep GÜNER

 

Çalışanlar için sağlıklı ve güvenlikli çalışma ortamlarının yaratılması, ancak 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun öngördüğü normların ve ilkelerin işyerlerinde uygulanmasıyla mümkündür. Bu amaç doğrultusunda, Yasada yer alan hükümleri yerine getirmeyen işverenler için maktu nitelikte idari para cezalarının yanında, cezai ağırlığı çok daha yüksek olan işin kısmen veya tamamen durdurulması öngörülmektedir.

Arzu edilen sağlıklı ve güvenlikli çalışma ortamının sağlanması, ancak ve ancak amacına hizmet eden yaptırımlarla mümkündür. Bu noktada, iş sağlığı ve iş güvenliği mevzuatında idari para cezalarından daha caydırıcı nitelikte olan işin durdurulması yaptırımının etkin bir şekilde uygulaması büyük önem arz etmektedir. Özellikle, işin durdurulması yaptırımına esas teşkil eden noksan hususlara açıklık getirilmesi ve yaptırımın uygulanma usul ve esaslarının net bir şekilde çizilmesi gerekmektedir.

İşin Durdurulması, İşin Tamamen veya Kısmen Durdurulması, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kapsamında İşin Durdurulması.

Creating healthy and safe working environment for employees can only be possible by applying rules and principles that Occupational Health and Safety Act no.6331 has foreseen. To achieve this goal, beside the fix administrative fines exercised, fully or partially ceasing the business sanction which has much more higher enforcement power is envisaged for employers who didn’t fulfill the requirements stipulated in the law.

Providing a healthy and safe working environment as desired can only be possible by sanctions serving to this goal. At this point, in the occupational health and work safety law, exercising ceasing the business sanction effectively which has more disincentive character has became more of an issue than the administrative fines. Particularly, clarifying the deficiency points which constitutes the bases for the ceasing the business sanction and defining the boundaries of application procedures and principles transparently is required.

Ceasing the Business, Fully or Partially Ceasing the Business, Occupational Health and Job Safety, Ceasing the Business Within the Context of Occupational Health and Job Safety.

GİRİŞ

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun özünde, işyerlerinde iş kazası ve meslek hastalığı meydana gelmeden önce engellenebilmesi yatmaktadır. Arzu edilen iş sağlığı ve iş güvenliği mevzuatının işyerinde amacına uygun bir şekilde uygulanması ve işçiler için güvenli bir çalışma ortamının oluşturulmasıdır. Çalışanların, işyerlerinde iş kazası oluşmasına sebep olabilecek birçok tehlike ile sürekli olarak karşı karşıya gelmesi, bunun yanında işveren ile yapmış oldukları iş sözleşmesinde zayıf ve güçsüz taraf olması Devletin çalışanları koruması için çalışma hayatına müdahalede bulunmasını kaçınılmaz kılmıştır.1 Günümüz şartlarında işverenlerin iş sağlığı ve iş güvenliği konularında yapılan harcamaları lüzumsuz görmesi, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili olarak yeterli düzeyde farkındalığa sahip olmaması ve daha fazla kâr elde etmek amacıyla yasal yükümlülüklerinden olanak bulduğu ölçüde kaçınması gibi sebeplerden ötürü işyerinde 6331 sayılı Yasa’nın öngördüğü hükümlerin uygulanması salt işverenin iyi niyetine bırakılamaz.2 Yasa kapsamında arzu edilen sonuçların elde edilmesi, işçiler için işyerlerinin güvenli hale getirilmesi, Yasanın izlediği amaçların gerçekleştirilebilmesi ve öngörmüş olduğu hükümlerin fiilen uygulanabilmesi, ancak idari yaptırımların uygulanmasıyla mümkündür.3 İSG4 Yasası hükümlerine aykırı hareket eden işverenler için idari para cezası ve işin kısmen ya da tamamen durdurulması olarak kendine has özellikleri bulunan idari yaptırımlar öngörülmüştür. İşin durdurulması yaptırımının, etkinlik olarak idari para cezalarından daha baskın olduğu yapılan saha denetimlerinde görülmüştür. Özellikle işin durdurulması halinde işverenin uğrayacağı üretim kaybı ve itibar zedelenmesi kaygısı, işin durdurulması yaptırımını idari para cezalarına oranla daha etkin ve caydırıcı kılmaktadır.

1. İŞİN DURDURULMASI YAPTIRIMININ SÖZ KONUSU OLDUĞU HALLER

İdari yaptırımlarda hâkim olan bir ceza hukuku ilkesi olan “Ölçülülük İlkesi” gereği, cezai ağırlığı idari para cezalarına nispeten daha fazla olan işin durdurulması yaptırımının uygulanması bazı şartlara bağlanmıştır. Bunlardan ilki, işyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yönteminde ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edilmesidir. 6331 sayılı Yasa işin durdurulması yaptırımının ancak mevzuata aykırılığın giderilmediğinde çalışanları iş kazasına uğratma ihtimali çok yüksek olan hayati bir tehlikenin varlığında uygulanabileceğini dile getirmektedir. Yasası’nın, işin durdurulması yaptırımının düzenlendiği 25’inci maddesinde, hayati tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak işin tamamında durdurma uygulanabileceği gibi, sadece bir bölümünde de işin durdurulabileceği belirtilmiştir. Bütün işyeri haricinde sadece bir bölümde işin durdurulması yaptırımının uygulanabilmesi, işveren açısından üretim kaybını azaltıcı bir kazanımdır. İşyerinin sadece bir bölümünde işin durdurulması yaptırımının uygulanabilmesi için, söz konusu olan hayati tehlikenin, o bölüm dışındaki çalışanlar için iş kazası veya meslek hastalığı oluşturmayacak nitelikte olması gerekmektedir. Durumu örneklemek gerekirse, bir tekstil fabrikasında bulunan kumaş boyama atölyesinde yeterli havalandırma olmaması ve o bölümde çalışan işçilere KKD5 olarak maske temin edilmemesi hayati tehlike içeren noksan husus olarak değerlendirilebilir ve işin durdurulması yaptırımı iş müfettişi tarafından uygulanabilir. Söz konusu kumaş boyama atölyesi, eğer işyerinin başka bölümlerinde çalışan işçiler için hayati bir tehlike arz etmiyorsa sadece kumaş boyama atölyesi için hayati tehlike giderilinceye kadar işin durdurulması yaptırımı uygulanabilir.