Temyiz Aşamasında Adli Yardımdan Yararlanmanın Koşulları

I. GENEL OLARAK

Bir davada yapılacak yargılama giderlerinden sorumlu olan davacının veya davalının, yoksul durumda olması ve görünüşte haklı bulunması hâlinde, kendisine Devlet tarafından yapılan yardıma adli yardım denilmektedir.¹

Bu tanıma, kanun yollarına başvuru aşamasında yapılan giderleri de dâhil etmek gerekir. Gerçekten, temyiz dışındaki hükümleri yürürlükten kalkmış olan 1086 sayılı HUMK döneminde adli yardım kapsamına, kanun yollarına yapılan başvurular için yapılacak olan temyiz harç ve giderleri dâhil değildi. Bu imkân hukukumuza 6100 sayılı HMK ile girmiştir. Anılan Kanunun 336’ncı maddesinin üçüncü fıkrasına hükmüne göre; “Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya yapılır.”

Maddenin gerekçesinde şu görüşlere yer verilmiştir: “İstinaf ve temyiz harçlarının hiç de azımsanamayacak meblağlara ulaşabilmesi mümkün olduğundan ve kanun yollarındaki yargılamanın da asıl dava veya işin doğal bir uzantısı olması sebebiyle, bu aşamalarda adli yardımın kabul edilmesi, hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkının gerçekleştirilebilmesi bakımından önem taşımaktadır.”