Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

2014 Yılında Elde Edilen Ücret, Kira ve Menkul Kıymet Gelirlerinin Beyanı

Declaration of Income Earned in 2014 From Wage, Rent and Securities

İmdat TÜRKAY

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre, gerçek kişi mükellefler tarafından 2014 yılında elde edilen gelirlerin, Kanunda aksine bir düzenleme olmadığı sürece 1-25 Mart 2015 tarihleri arasında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Gelir Vergisi Kanununda yedi gelir unsurunun toplanması ve yıllık beyanname ile beyan edilmesi ilkesi benimsenmiş olup, beyan edilen gelir toplamına ise artan oranlı gelir vergisi tarifesi uygulanmaktadır. Yazımızın konusunu oluşturan ve yedi gelir unsuru1 kapsamında olan ücret, gayrimenkul sermaye iradı ve menkul sermaye iradı unsurlarının, belli şartların mevcudiyeti halinde yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Gelirin Toplanması ve Beyanı, Beyan Edilmeyecek Gelirler, Ücret Geliri, Mesken ve İşyeri Kira Geliri, Mesken İstisnası, Menkul Sermaye İradı, Değer Artış Kazancı, Beyan Edilecek Gelir, Vergi Tarifesi, Verginin Ödenmesi.

According to Income Tax Law no.193, revenues earned in 2014 by natural person taxpayers should be declared by an annual income tax return between 1-25 March 2015, if there isn’t any contrary arrangement in Law. In Income Tax Law, the principle of summing up the seven income components and declaring by an annual return is adopted, then escalating income tax rates are applied to the sum of declared income. Wage, rent and security income which should be declared by an annual return in case some determined conditions exist is consisting the main topic of our study and are in the scope of seven income components.

Consolidation and Declaration of Revenues, Non-Declared Revenues, Wage Income, Residence and Workplace Rent Income, Residence Exception, Security Income, Capital Gain Income, Declared Revenues, Tax Rates, Tax Payment.

I. GİRİŞ

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre gerçek kişilerin gelirleri, gelir vergisine tabidir. Gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazançların ve iratların safi tutarıdır. Türk Gelir Vergisi Sisteminde gelirin kapsamı “kaynak teorisine” göre yapılmış ve yedi gelir unsuru tek tek sayılmıştır. Gelir Vergisi Kanununa göre, 2014 yılında yedi gelir unsurundan elde edilen ve beyan edilmesi gereken gelirler toplanacak ve 2015 yılının Mart ayında gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Tüm gelir unsurlarının toplamına ise artan oranlı vergi tarifesi uygulanarak gelir vergisi hesaplanacaktır. Beyan edilen gelir tutarından da yasal olarak belirlenen sınırlar çerçevesinde gelir sahibinin yıl içinde yapmış olduğu bazı harcamalar düşülebilecektir. Ayrıca, beyan edilen kazançlardan ve iratlardan yıl içinde tevkif suretiyle kesilen vergiler de mahsup edilebilecektir. Bu çalışmada, öncelikle gelirin toplanması ve beyan edilmeyecek kazançlar ve iratlar hakkında kısa bilgiler verilecek, daha sonrada 2014 yılında elde edilen ücret geliri, mesken ve işyeri kira geliri ile menkul sermaye iratlarının (mevduat faizi, kâr payı, alacak faizi, tahvil/hazine bonosu, eurobond ve off-shore faiz gelirleri gibi) 1-25 Mart 2015 tarihleri arasında ve hangi şartlarla yıllık beyannameyle beyan edileceği örnek olaylar çerçevesinde incelenecektir.2

II. 2014 YILI GELİRLERİNİN TOPLANMASI VE BEYANI İLE YILLIK BEYANNAME VERİLMEYECEK KAZANÇLAR VE İRATLAR

Gelir Vergisi Kanununun “Gelirin toplanması ve beyan” başlıklı 85’inci maddesine göre; mükellefler, yedi gelir unsurundan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazançlarını ve iratlarını Kanunda aksine bir düzenleme olmadığı sürece yıllık beyannameyle beyan etmek zorundadırlar. Buna göre, tam/dar mükellef gerçek kişiler, yedi gelir unsuru ile ilgili olarak 2014 takvim yılı içinde elde ettikleri kazançları ve iratları için, aksine bir düzenleme yoksa 2015 yılının Mart ayında yıllık beyanname vereceklerdir. Tacirler, çiftçiler ve serbest meslek erbapları ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerden kazanç elde etmemiş olsalar bile mutlaka yıllık beyanname vereceklerdir. Ayrıca, gelir vergisi mükellefi olan adi şirket ortakları, kollektif şirket ortakları ile adi komandit şirketlerin komandite ortakları da yıllık beyanname vermek zorundadırlar. Ancak, bu durumun istisnası olarak bazı gelirler için yıllık beyanname verilmesi ve diğer gelirler için verilecek beyannameye de bu gelirlerin dahil edilmesi söz konusu değildir. Gelir Vergisi Kanununun “Toplama yapılmayan haller” başlıklı 86’ncı maddesinin birinci fıkrasında; maddede belirtilen gelirler için yıllık beyanname verilmeyeceği ve diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin yıllık beyannameye dahil edilmeyeceği belirtilmiştir. GVK’nın 86’ncı maddesinde yer alan hükme göre;

1. Tam mükellefiyette; a) Gerçek usulde vergilendirilmeyen ziraî kazançlar, GVK’nın 75’inci maddesinin (15) ve (16) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları, kazançların ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,