Bireysel Başvuru İncelemelerinde
 İspat Yükü Kimdedir?

Akif YILDIRIM

I. ÖN AÇIKLAMALAR

İnsan hakları kavramı, günümüzde herkesçe farklı şekilde içi doldurulmaya çalışılsa da, sözcük anlamı itibarıyla, “kişinin sırf insan olduğu için sahip olduğu hakları” ifade etmektedir¹. İnsanlık tarihi boyunca bilimsel ve felsefi düşüncede gerçekleşen gelişim sonucunda tüm insanların, sırf insan olmalarından dolayı devredilemez bazı haklara sahip oldukları ve bu haklardan herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmadan yararlanmaları gerektiği genelde kabul edilmiştir².

İkinci Dünya Savaşı sonrasında insan haklarının ulusüstü ölçekte korunmasına ilişkin uluslararası mekanizmalar kurulmuştur. Günümüzde, insan haklarını güvence altına alıp korumak devletlerin en temel görevlerinden biri olmuştur. Bu çerçevede, insan hakları anayasa ve kanunlarla güvenceye bağlanarak bireylerin bu haklardan tam olarak yararlanması sağlanmakta; hak ihlallerinin oluşmasını engelleyici tedbirler alınmakta ve nihayetinde tüm bunlara rağmen ihlalin oluştuğu durumlarda, ihlali giderici mekanizmalara yer verilmektedir.

İnsan hakları ihlallerinin tespitinde ve giderilmesinde bazı idari kurumlara da çeşitli görevler ve yetkiler verilmiş ise de, bu konuda en etkili ve güvenceli sonuçların yargısal başvurularla alınabildiği herkesçe bilinen bir gerçektir.