Tüketici Senetlerine (Bonolarına) Dayalı Davalarda (İtirazın İptali, Alacak, Menfi Tespit) Davalarında Görevli Mahkeme Sorunu
Mehmet Akif TUTUMLU
I. Hukuki Sorun
Tüketici senedine dayanılarak açılacak davalarda (itirazın iptali, alacak, menfi tespit) hangi mahkemenin görevli olduğu konusu tartışmalıdır. Şöyle ki; alacağın kıymetli evraktan kaynaklandığı, bu nedenle uyuşmazlığın da ticari dava niteliğinde (TTK m. 4) olduğu kabul edildiğinde, görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi; temel ilişki (tüketici işlemi) dikkate alındığında, tüketici mahkemesinin görevli olduğu sonucuna ulaşılacaktır. Konuyu yasal mevzuat ve yargısal kararlar ışığında incelemeye çalışacağız.
II. Tüketici Senetleri
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) m. 4/5 hükümleri uyarınca; tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde, sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilir. Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir.1
III. Nama Yazalı Senetler
Belli bir kişinin adına yazılı olup da onun emrine kaydını içermeyen ve kanunen de emre yazılı senetlerden sayılmayan kıymetli evrak nama yazılı senet sayılır (TTK m. 654/1). Bu tanıma göre, bir senedin nama yazılı kıymetli evrak sayılması için şu koşulların mevcut olması gerekir:2
