Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Kişisel Verilerin Korunması Hakkı

Aydın AKGÜL

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), bireyin temel haklarının ve özgürlüklerinin korunmasında uluslararası standartlar koymaya çalışmakta ve bu standartları günümüzün koşullarına göre geliştirmektedir. AİHM’in, bireyin özel hayatının gizliliği hakkı ile yakından ilişkili olan ve kişiliğinin özgürce gelişimini sağlayan kişisel verilerinin korunması hakkına yönelik yaklaşımı, söz konusu hakkın ihlali nedeniyle açılabilecek davalarda ulusal mahkemelere ışık tutacaktır.

Kişisel Veri, Kişisel Verilerin Korunması Hakkı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kişisel Sağlık Verileri, Özel Hayatın Gizliliği Hakkı.

The European Court of Human Rights sets international standards to protect fundamental rights and freedoms of individuals and evolves these standards according to the conditions of actual needs. The approach of the European Court of Human Rights on protection of personal data is strictly related to the right to privacy and it ensures free development of personality. This approach will shed light to national courts when dealing with cases related to violation of the right to personal data protection.

Personal Data, The Right of Protection of Personal Data, The European Court of Human Rights, Personal Health Data, Right to Privacy.

GİRİŞ

Günümüz teknolojisindeki gelişmeler nedeniyle, bireylerin kişisel verilerinin elde edilmesi ve işlenmesi oldukça kolaylaşmıştır. Ayrıca, günlük yaşamlarında idare ile sürekli ilişki içerisinde olan bireylerin kişisel verileri, kamu hizmetlerinin sunumu sırasında idare tarafından sınırsız biçimde kayıt altına alınmaktadır. Bu durum karşısında, başta bireyin özel hayatının gizliliği hakkı olmak üzere, birçok temel hak ve özgürlük ile yakın ilişkisi bulunan kişisel verilerin korunması hakkının önemi giderek artmakta olup, bu hakkın korunmasına yönelik olarak devletler tarafından anayasal ve yasal güvencelerin alınması gerekmektedir.

Bireyin temel haklarının ve özgürlüklerinin korunmasında uluslararası standartlar koymaya çalışan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bu standartları günümüzün koşullarına göre geliştirmektedir. Mahkeme, aynı zamanda, Anayasanın 90’ıncı maddesi gereği ulusal mevzuatımızın bir parçası haline gelen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)’nin uygulayıcısı ve Sözleşmeye taraf olan devletlerde uygulanmasının takipçisidir. Bu itibarla, AİHM’in, kişisel verilerin korunması hakkına yönelik yaklaşımının, söz konusu hakkın ihlali nedeniyle açılabilecek davalarda ulusal mahkemelere ışık tutacağı açıktır.

Bu çalışmada, kişisel verilerin korunması hakkı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin incelediği uyuşmazlıklar çerçevesinde vermiş olduğu kararlar ışığında ele alınmaktadır. Ancak, konunun daha iyi anlaşılması için, kişisel veri ile kişisel verilerin korunması hakkına ilişkin kısaca bilgi verilmesi faydalı olacaktır.