Elektronik Ödeme Sistemleri ile İlgili Karşılaştırmalı Hukuk ve Türkiye’deki Güncel Yasal Düzenlemelere Hukuki Bir Bakış

A Legal Overview on the Current Legal Arrangements in Comparative Law and in Turkey Concerning the Electronic Payment Systems

Cemal ARAALAN

Covid-19 pandemi salgının zorunlu kıldığı şartlar, dijital ortamda elektronik ödemelere olan rağbeti artırmış ve bunun neticesinde ise dünyada ve Türkiye’de bu alanda çok önemli birtakım değişikliklere gidilmiştir. Çalışma kapsamında dünyada karşılaştırmalı hukuk açısından (Avrupa Birliği, ABD ve Çin) ve Türkiye’de elektronik ödeme sistemlerine ilişkin yasal düzenlemelerle ilgili ayrıntılı değerlendirmelere yer verilmiştir.

Elektronik Ödeme, Ödeme Sistemleri, Mevzuat, Bankacılık.

Due to the compulsory conditions imposed by covid-19 pandemic, interest in electronic payments has increased in the digital medium and consequently a number of very important amendments have been made in this field in the world and Turkey. Within the scope of the study a detailed review has been made related to the legal regulations on electronic payment systems in Turkey and from the point of comparative law in the world (The European Union, USA and China).

Electronic Payment, Payment System, Legislation, Banking.

Giriş

Dünyada ve Türkiye’de yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle vatandaşların sağlığının korunması açısından her geçen gün yeni tedbirler alınmakta ve bu tedbirlerin hukuki yansımaları mütemadiyen hissedilmektedir. 2019 yılının Aralık ayında Çin Halk Cumhuriyeti’nde ilk kez ortaya çıkan Covid-19 salgını ile elektronik ödeme sistemlerine rağbet kayda değer şekilde artmış ve bu bağlamda dünyada ve Türkiye’de yasa koyucular açısından mevzuat noktasında önemli değişikliklere gidilmiştir. Bu makalede, tam da bu konuyla ilgili dünyadaki bazı yasal düzenlemeler ile Türkiye’de elektronik ödeme endüstrisi açısından yasal olarak öngörülen değişiklerin genel itibarıyla incelenmesi amaçlanmıştır.

Çalışma, temel itibarıyla üç bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde, dünyada karşılaştırmalı hukuk açısından Avrupa Birliği, ABD ve Çin bakımından elektronik ödeme sistemleri ile ilgili öngörülen temel düzenlemeler ve bu bağlamda yeni gelişmeler detaylı şekilde irdelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Türkiye’de genel itibarıyla elektronik ödeme sistemleri açısından öngörülen temel yasal düzenlemelerin neler olduğuna değinilerek karşılaştırmalı hukuk değerlendirmesine benzer şekilde Covid-19 dönemi sonrasındaki yasa koyucu tarafından bu alanda öngörülen değişikler ve güncel düzenlemeler de ele alınmıştır. Çalışmanın “Sonuç” başlıklı son bölümünde ise, yazar tarafından elektronik ödeme endüstrisi ile ilgili yasal açıdan genel bir değerlendirme yapılarak bu kapsamda bazı önerilere yer verilmiştir.

I. Elektronik Ödeme Sistemlerinin Karşılaştırmalı Hukuk Çerçevesinde İncelenmesi

Çalışmanın bu kısmında özellikle dünyadaki ödeme sistemlerine ilişkin farklı ülkelerin bu konudaki mevzuatı ve elektronik ödeme sistemlerine yönelik dikkat çeken düzenlemeleri karşılaştırmalı hukuk ekseninde incelenmiştir.