Toplantı ve Gösteri̇ Yürüyüşüne İli̇şki̇n Anayasa Mahkemesi̇ Kararlarının Değerlendi̇ri̇lmesi
Feridun YENİSEY, Ceren YILDIZ
Prof. Dr. Feridun Yenisey ve Dr. Ceren Yıldız
Anayasanın 34. maddesi ile güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kullanılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller ile yetkili merciin yasaklama ve erteleme halleri, güvenlik kuvvetlerinin görev ve yetkileri ile yasakları ve ceza hükümleri 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüş Kanunu ile düzenlenmiştir. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yolunun tanınmasıyla birlikte, hak ve özgürlüklere ilişkin sağlanan koruma, yargı yoluyla da teminat altına alınmış ve bu konuda toplumdaki mevcut bilincin gelişmesine büyük bir katkı sağlanmıştır.
Türkiye Barolar Birliği’nin İnsan Hakları Merkezi kapsamında oluşturulan ve üyesi olduğumuz İfade Özgürlüğü Komisyonu’nun hazırladığı 2018-2019 raporu1 da kapsam olarak genişletilmiş ve toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı rapor kapsamına dâhil edilmiştir. Komisyon’un çalışma süreçlerinde ara rapor olarak sunduğumuz ve başvurulara konu olan hususlara ilişkin genel değerlendirmelerimizi de içeren “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşüne İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi” başlıklı çalışmamızı güncelleyerek, bu kitapta yayınlamanın yerinde olacağını düşündük.
Çalışmanın planında öncelikle 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na ilişkin başvurulara madde sırasını esas alarak yer verdik. Ardından 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’na, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’na ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na ilişkin başvuruları, genel değerlendirmeler yaparak incelemeyi tercih ettik. Karar içeriklerinde benzer ihlallere konu olan başvuruları tekrardan kaçınmak adına dipnotta belirterek, kararlara ilişkin özetlere ise tablo halinde çalışmanın sonunda yer vermeyi uygun gördük.
