7188 Sayılı Kanun ile Ceza Muhakemesi Kanunu’na Getirilen “Basit Yargılama Usulü” Hakkında Tespit ve Değerlendirmeler

Determinations and Evaluations on “Simple Judgment Procedure” Provided to the Criminal Procedure Law with the Law No 7188

Şaban Cankat TAŞKIN

“Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” başlığını taşıyan 17.10.2019 tarihli 39 maddelik torba kanunla, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) çok önemli değişiklikler yapılmıştır. Getirilen yeni düzenlemeler, ceza muhakemesi hukukunun temel ilkeleriyle Anayasa’ya pek çok bakımdan ciddi aykırılıklar içermektedir. Bu çalışmamızda, yalnızca CMK 251 ve 252’nci maddelerine konulan basit yargılama usulüne ilişkin düzenlemeleri ceza muhakemesi hukukunun temel ilkelerine ve Anayasa’ya aykırılık açısından, özellikle de 1412 sayılı Mülga Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun (CMUK) 386-391 hükümlerinde yer alan ceza kararnamesine de değinerek değerlendirdik. CMK’da değişiklik getiren diğer maddeleri ise tartışmadık. CMK’ya getirilen seri muhakeme usulü ise çalışmamızda ancak basit yargılama usulü ile bağlantılı olduğu ölçüde değerlendirilmiştir.

Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Yargılama Usulü, Ceza Muhakemesi Hukukunda Seri Yargılama Usulü, 7118 Sayılı Kanun Değişikliği, Seri Muhakeme Usulü, Basit Yargılama Usulü, Ceza Kararnamesi, CMUK 386-391.

Significant changes have been made in the Code of Criminal Procedure (CCP) with the 39-item bag law dated 17.10.2019, entitled “The Criminal Procedure Law and the Law Amending Some Laws”. The new regulations introduced contain serious contradictions to the Constitution in many respects with the basic principles of criminal procedure law. In this study, we also evaluated the regulations regarding the simple trial procedure, mentioning, which were put only in the articles 251 and 252 of the CCP, to the basic principles of the criminal procedure law and the Constitution, especially in terms of the penal decree, repealed Criminal Procedures Act No. 1412 (CPA) in the provisions of 386-391. We did not discuss other articles that changed the CPC. The serial reasoning procedure brought to CPC was evaluated only insofar as it was related to the simple judgment method in our study.

Simple Trial Procedure in Criminal Procedure Law, Serial Trial Procedure in Criminal Procedure Law, Law Amendment Numbered 7118, Serial Trial Procedure, Simple Trial Procedure, Penal Decree, CPA 386-391.

GİRİŞ

Kamuoyuna “yargı reformu paketi” olarak yansıtılan “Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” başlığını taşıyan 17.10.2019 tarihli 39 maddelik kanun teklifi, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) çok önemli değişiklikler getirmiştir.

Paketle CMK’nın ve diğer bazı kanunların pek çok maddesinde değişiklikler yapılmıştır. Bu çalışmamızda yalnızca teklifin 23, 24 ve 25’inci maddeleriyle CMK 251 ve 252’nci maddelerine konulan basit yargılama usulüne ilişkin düzenlemeleri ceza muhakemesi hukukunun temel ilkelerine ve Anayasa’ya aykırılık açısından, 1412 sayılı Mülga CMUK’nın 386-391 hükümlerinde yer alan ceza kararnamesine de değinerek değerlendirdik. CMK’da değişiklik getiren diğer maddeleri ise tartışmadık. CMK’ya getirilen seri muhakeme usulü ise çalışmamızda ancak basit yargılama usulü ile bağlantılı olduğu ölçüde değerlendirilmiştir.

I. BASİT VE SERİ YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN GENEL BİLGİ VE TORBA KANUN’LA YASALARDA DEĞİŞİKLİK YAPILIP YAPILAMAYACAĞINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME

Basit yargılama usulü, esasen hukuk yargılamasında ve özellikle de iş hukuku, nafaka hukuku ile ticaret ve tüketici hukuku alanında kabul edilmiş olan ayrıksı bir yargılama usulüdür.¹