Ücret Ödemesinin İspatı

Prove to the Wage Payment

H. Sena AKKIŞLA

Ücret, iş sözleşmesinin önemli bir unsurudur. Taraflar yapacakları iş sözleşmesi sonucunda belirli hak ve sorumluluklar edinirler. İşverenin, sözleşmesel olarak bir ücret ödeme borcu söz konusudur. Aksi halde işçi olan taraf hem hakkını alamayacak hem de geçimini sağlamayacaktır. Yargıtay kararları ışığında bu çalışmamızın konusu işçinin ücret hakkına sahip olmasını ve işçinin bu ücret hakkının ifasını incelemektedir.

Ücret, İşveren, İş Sözleşmesi, İspat, İşçi Hakları.

Wage is an important element of the employment contract. The parties acquire certain rights and responsibilities as a result of the employment contract. The employer has a contractual obligationto pay a wage. Otherwise, the side that is a worker will not be able to get both it srights and make a living. In the light of the Supreme Court decisions are examined theese our study examines the employee's right to wages and the employer's payment obligation.

Wages, Employer, Business Arrangement, Substantiation, Labor Rights.

GİRİŞ

İş sözleşmesi¹, bir tarafın bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşme şeklinde tanımlanmaktadır. İş sözleşmesi, her iki tarafa karşılıklı borç yükleyen bir sözleşme olarak açıklanır². Ücret, taraflar arasında yapılan iş sözleşmesinin asli unsuru olarak karşımıza çıkmakta ve işverenin temel borcu sayılmaktadır³.

Çalışma, öncelikle ücret kavramı üzerinde kısa bir açıklama halinde ele alınacak ve kanunda belirtilen ve ücret kavramının dar manasıyla, görülen işin karşılığı olarak ödenen asıl ücret açıklanarak geniş manasıyla ücret, asıl ücretten ayrı, belirli tazminatların hesaplanmasında veya işin sona ermesi hallerinde yapılan diğer ödemelerde esas alındığı miktar olması bakımından değerlendirmelerle başlayacaktır⁴. Ardından sözleşme türleri bakımından belirli süreli ve belirsiz süreli iş sözleşmelerinde ücret kavramının belirlenmesine değinilerek, ücret ödemeleri şekil, zaman ve yer bakımından incelenecektir. Son olarak ücret ödenmesinin ispatı kuralı hem İş Kanunu hem de Hukuk Muhakemeleri Kanunu bakımından ele alınacaktır. Bu tertip bakımından yer yer yargı kararları ile incelemeler ve değerlendirmeler yapılacaktır.

I. ÜCRET

Ücret, iktisadi bakış açısıyla; üretimde yer alan fiziki ve fikri emek karşılığı doğan bir gelirdir. Bir hizmet sözleşmesi mantığı üzerinden değerlendirilen ücret, hizmetin karşılığını oluşturmakta ve sözleşmesel olarak iş sözleşmesi sonucu tarafların üzerinde anlaştıkları bir borçtur. Hukuki anlamda ücret ise; Anayasa m.55 hükmünce; emeğin karşılığı olarak görülmüştür. Ücret, sosyal haklar başlığı altında düzenlenmiş ve AY m.55 ile korunacağı belirtilerek sadece işverene karşı değil ayrıca üçüncü kişilere karşı da koruma altına alınmıştır⁵. 4857 sayılı İş Kanunu bakımından ise ücret; 32. maddesinde tanımlanmış ve bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak karşımıza çıkmıştır.