Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Güveni Kötüye Kullanma ve Sahtecilik Suçları II
Crime of Abuse of Trust and Fraud Regulated by Capital Market Law II
Ali Hakan EVİK
6362 sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu’nun (YSerPK) 110’uncu maddesinin başlığı “Güveni Kötüye Kullanma ve Sahtecilik” olup, burada birden fazla suç düzenlenmektedir. Bu çalışmanın konusunu da bu suçlardan YSerPK md 110/1-b ve c’deki “Örtülü Kazanç Aktarımı Suçu” oluşturmaktadır. Suç; pek çok ekonomik suçta olduğu üzere “birden çok hukuki yararı koruyan (çok konulu) bir suçtur. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ndan düzenlenen güveni kötüye kullanma suçunun nitelikli halidir. Yani yükümlülük suçlarından olup, sadece belirli kimselerce işlenebilir. Suçun mağduru, aralarındaki sözleşme ilişkisi gereği suça konu malın zilyetliğini faile devreden ve suç teşkil eden hareketler nedeniyle güveni sarsılan kimsedir. Suçun konusunu “halka açık şirketin kârı veya malvarlığıdır” oluşturmaktadır. Suçun, suça konu şeyin faile “tevdi veya teslim edilmiş” olması şeklinde bir ön koşulu bulunmaktadır. Genel kastla işlenebilen suçlardandır. Hukuka aykırılık unsuru açısından bir özellik söz konusu değildir. YSerPK’da suçu etkileyen herhangi bir ağırlatıcı veya hafifletici nedene yer verilmemiştir. Teşebbüs ve suça iştirak açısından herhangi bir belirleyici özellik bulunmamakta, bu konuda genel kurallar geçerlidir.
Sermaye Piyasası, Sermaye Piyasası Kanunu, Borsa, Suç, Borsa Suçu, Güveni Kötüye Kullanma Suçu, Örtülü Kazanç Aktarımı Suçu.
The title of Article 110 of the Capital Market Law No. 6362 (hereinafter YSerPK) is “Crime of Misconduct and Forgery” and more than one crime is organized here. The subject of this study is “Crimes of Disguised Profit Transfer” regulated in Capital Market Law No. 6362. Crime; it is a (multi-topic) crime that protects multiple legal benefits, as in many economic offenses. This crime is a qualified form of abuse of trust held in the Turkish Criminal Law No. 5237. So the offense is a liability offense and may only be committed by certain persons. The victim of the crime is the person who has transferred the possession of the offense to the perpetrator due to the contractual relationship between them and whose confidence has been shaken due to the criminal acts. The subject of the crime “profit or assets of a publicly traded company” are created. There is a precondition that the offense must be “deposited or handed over” to the perpetrator of the profit or assets to the offense. One of the crimes that can be committed with general intent. There is no feature in terms of the element of unlawfulness. The Capital Market Law does not include any aggravating or mitigating reasons affecting the crime. There is no defining feature in terms of attempt and complicity; general rules apply in this regard.
Capital Market, Capital Market Code, Stock Market, Offence, Crime of Abuse of Trust, Crimes of Disguised Profit Transfer.
Giriş
“Güveni Kötüye Kullanma ve Sahtecilik Suçları I”1 başlıklı çalışmamızda, Kanun koyucu tarafından 6362 sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu (YSerPK) madde 110/1-a, b ve c’de düzenlenen suçların “Güveni kötüye kullanma suçu”nun (GKK) nitelikli hali olarak düzenlendiğini ve GKK olarak isimlendirildiğini ifade etmiştik.
Yine aynı çalışmada, isimlendirme bu şekilde olsa da YSerPK md 110/1-b ve c’deki suçları, GKK yerine hem karışıklık olmaması hem de mülga Sermaye Piyasası Kanunu’ndaki (ESerPK) “Örtülü Kazanç Aktarımı Suçu” şeklindeki isimlendirmenin hukuk camiasında daha benimsenmiş (terim olarak oturmuş) olmasından dolayı “Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Örtülü Kazanç Aktarımı Suçu”2 (ÖKA) başlığını kullanarak inceleyeceğimizi belirtmiştik.
“Güveni Kötüye Kullanma ve Sahtecilik Suçları II” başlıklı bu çalışmamızın konusunu ÖKA suçu oluşturmaktadır. YSerPK md 110/1-a’daki GKK suçunun düzenlenmesine yönelik olarak belirttiğimiz eleştirilerimiz3 (belirlilik ilkesine aykırı olarak, eksik norm şeklinde düzenlenme vs.) aynen bu suçta da geçerlidir. Zira bu suça ilişkin düzenlemede de ne yazık ki aynı yöntem izlenmiştir. Hatta buradaki aykırılık o kadar barizdir ki, aşağıda değinileceği üzere ÖKA suçunun düzenlendiği madde metni hakkında Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararı dahi verilmiştir.
