Ergin Olmayan Üvey Çocuğun Evlat Edinilmesi
Adoption of an Infant Stepchild
Ayşe FIRAT ŞİMŞEK
Üvey çocuğun evlat edinilmesine ilişkin temel yasal düzenleme Türk Medeni Kanunu’nun 306. maddesinin III. fıkrasıdır. Söz konusu düzenlemede üvey çocuk kavramı kullanılmadan bu durum, eşlerden birisinin diğerinin çocuğunu evlat edinebileceği şeklinde ifade edilmiştir. Hükme göre, “Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinebilir.”. Üvey çocuğun evlat edinilmesi bakımından üvey çocuk, eşin evlilik içi çocuğu olabileceği gibi, evlilik dışı çocuğu ve hatta daha önce evlat edindiği çocuk da olabilir. Üvey çocuğun evlat edinilmesi ile zaten sosyal olarak çocuğa ebeveyn gibi bakmakta olan üvey ebeveynin durumu hukuki bir konuma ve yükümlülüğe dönüşmektedir. Başka bir anlatımla üvey çocuğun evlat edinilmesi ile esas olarak üvey ebeveyn ile çocuk arasındaki fiili bakım ilişkisinin hukuki biçim kazandığı, çocuğun hukuki konumu ile sosyal konumunun uyumlaştırıldığı söylenebilir.
Evlat Edinme, Üvey Çocuğun Evlat Edinilmesi, Üvey Çocuk, Üvey Ebeveyn, Çocuk Yararı.
The basic legal provision regarding adoption of an infant stepchild is the article 306/3 of Turkish Civil Code. Without making mention of a term stepchild, the provision in question states that each parties may adopt a child of the other party. The provision reads “One of the spouses may adopt a child of her/his spouse on condition that she/he has been married for more than two years or turns thirty.” As to the adoption, the stepchild may be the marital, non-marital and even adopted child of a spouse. By adopting a stepchild, the status of a stepparent who already socially looks after the child just like a parent turns into a legal status and responsibility. In other words it can be concluded that by adopting a stepchild, the factual care relationship between stepparent and child earns legal aspect; legal and social statuses of the child are harmonised.
Adoption, Adoption of a Stepchild, Stepchild, Stepparent, Interest of a Child.
Özellikle boşanma sayısının artması ve yeniden evlenmeler karşısında üvey aile kavramının önemi artmış, bu alanda özellikle üvey çocukların evlat edinilmesi konusunda hukuki düzenlemeler yapma yoluna gidilmiştir.1
Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 305-320. maddeleri arasında evlat edinme kurumu düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler arasında “birlikte evlat edinme”ye ilişkin 306. maddede tek fıkra halinde “üvey evlat edinme”ye yer verilmiştir. TMK’nın 306. maddesinin III. fıkrasına göre, “Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinebilir.”.
İsviçre Medeni Kanunu’nda 17 Haziran 2016 tarihinde evlat edinme hükümlerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişiklikler 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.2 Bu değişikliklerde göze çarpan önemli hususlardan birisi üvey çocuğun evlat edinilmesine ilişkin ayrı bir maddenin eklenmiş olmasıdır. Önceki İsviçre Medeni Kanunu’nun 264a maddesinde birlikte evlat edinme hükümleri altında düzenlenmiş olan üvey evlat edinme bu değişiklikle 264c maddesinde ayrı bir madde olarak düzenlenmiştir.3
