Kanunlarımızda Dil ve Anlatım Özensizlikleri-ıv (6098 S.k M. 75)

Mustafa GÜRSOY

Ünlü Fransız romancı Stendhal’e, Fransızcayı böyle güzel kullanabilmeyi neye borçlu olduğunu sormuşlar, “ Boş zamanlarımda Fransız Medeni Kanununu okurum ” demiş. Dili güzel kullanmaya yalnız romanlarda değil; her tür anlatımda özen göstermek gerekir. Dile gösterilecek özen, özellikle kanun hazırlanırken en üst düzeyde olmalıdır. Aksi takdirde yanlış/eksik/farklı anlamalar ve bunlara bağlı olarak pek çok sorun ortaya çıkabilir. Bu yazıda, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 75’inci maddesindeki dil özensizliği konu alınmıştır.

Cümlede Öğe Düzeni, Anlatım Bozukluğu.

Cümlede öğelerin diziliş düzeni ya da bir öğe içerisindeki sözcüklerin yerleri değiştiğinde, cümlenin anlamı da değişir. Bu durum, “(Yazıda) Türkçe cümlede önemsenen öğe yükleme yaklaştırılır” şeklinde ifade edilen “cümle vurgusu” ile ilgilidir. Örneğin, “Ali bugün okula gitti” cümlesiyle “Bugün okula Ali gitti” cümlesi aynı sözcüklerden oluşmakla birlikte, öğe dizilişleri (cümle vurguları) farklı olduğu için, cümlelerin anlamları da farklıdır.

Bu bilgimizi, TBK m. 75’in metni üzerinde sınayalım. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 75’inci maddesi şu şekildedir:

“II. Tazminat hükmünün değiştirilmesi