Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına (CMK M. 231) Karar Verilmediği Durumlarda Cezanın Ertelenmesine (TCK M. 51) Karar Verilebilir Mi?
Ali İhsan İPEK
Hukukumuzda, hükmün açıklanmasının geri bırakılması ile cezanın ertelenmesi nitelikleri ve doğurdukları sonuçları itibariyle farklı iki kurum olarak kabul edilegelmiştir. Cezanın ertelenmesi hükmün açıklanmasının geri bırakılmasından farklı olarak bir “infaz rejimi” olarak öngörülmüştür. Bir yandan Yeni Yasa’ya göre sübjektif koşul (sanığın bir daha suç işlemeyeceği konusunda mahkemede kanaat uyandırmaması) açısından meydana gelen olumsuz durum gerekçe gösterilerek hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmezken, diğer yandan kanuni koşulların yerine gelmesi dolayısıyla cezanın ertelenmesine karar verilmesininin mümkün olup olmayacağı bu makalenin konusunu oluşturmuştur. Cezanın ertelenmesi ile hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının farklı nitelikte iki farklı kurum olma özelliği dolayısıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmediği hallerde cezanın ertelenmesine karar verilebilmesi mümkün olabilecektir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Cezanın Ertelenmesi, Sanığın Bir Daha Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Kanaat Uyandırması, Suçtan Pişmanlık.
In our law, deferment of the announcement of the verdict and suspension of the sentence is accepted two different institutions according to their properties and results. Unlike from the deferment of the announcement of the verdict, suspension of sentence is foreseen as a “regime of execution”. In this article it’s discussed that if suspension of the sentence where the legal conditions are met can be possible according to new law when deferment of the announcement of the verdict is not ruled by showing the negative state caused from the subjective condition (can’t form an opinion on the court about not to recommit an offence). As the suspension of the sentence and deferment of the announcement of the verdict are two different institutions having different features, when the deferment of the announcement of the verdict is not ruled it is possible to rule suspension of the sentence.
Deferment of the Announcement of the Verdict, Suspension of the Sentence, Form an Opinion on the Court About not to Recommit an Offence, Repentance.
I. GENEL BİR BAKIŞ AÇISIYLA HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, öncesinde kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış ya da mahkûm olmuş olsa bile, işlemiş olduğu suçlar dolayısıyla adli sicil kaydının silinmesi koşullarına sahip kişilerin, suçtan doğrudan doğruya zarar görenin maddi zararını karşılamaları ve mahkemede bir daha suç işlemeyecekleri konusunda kanaat uyandırmaları kaydıyla uygulanan, kanunda öngörülen belli bir sürenin kasıtlı bir suç işlenmeden geçirilmiş olması ve denetimli serbestlik süresi içinde öngörülecek yükümlülüklere uygun davranılması halinde kamu davasının düşürülmesi sonucunu doğuran, kişilere hiç suç işlememiş sayılma imkânını sağlayan, “cezanın ertelenmesine” benzer sui generis nitelikte bir kurumdur1.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231’inci maddesinde düzenlenmiştir2. Bu Kanun’un 231’inci maddesinin 5’inci fıkrasında, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, “kurulan hükmün sanık hakkında bir sonuç doğurmamasını ifade eder” tarzında tanımlanmıştır.
Yasa’nın açık ifadesi dolayısıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği hallerde, kurulan mahkûmiyet hükmü sonuçlarını göstermez3. Ancak, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının bu özelliği mutlak değildir4.
