Türk Ceza Kanunu’nda Göçmen Kaçakçılığı Suçu
The Crime of MiThe Crime of Migrant Smuggling in Turkish Penal Codegrant Smuggling in Turkish Penal Code
Busenaz BAHADIR
Tarihin ilk çağlarından itibaren insanlar, bireysel ya da topluluk olarak çeşitli nedenlerle göç etmektedirler. Bunlardan en önemlileri ekonomik sebepler, daha iyi şartlarda yaşama isteği, savaşlar, iklim koşulları gibi nedenlerdir. Bunun sonucunda bireyler hedef ülke olarak belirledikleri ülkelere gitmek için, maddi bir çıkar karşılığında bu işi üstlenen kişi ya da örgütlerle anlaşmaktadırlar. Yasadışı göçler uluslararası toplum düzenini ve devletlerin sınır güvenliklerini tehdit ettiği için, uluslararası sözleşmeler ve ek protokollerle bu problemlerin önlenmesi amaçlanmıştır. Uluslararası sözleşmelerin getirdiği yükümlülüklerle birlikte, mülga 765 sayılı TCK’nın 201/a. maddesinde ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Uluslararası Suçlar” başlıklı kısmında yer alan 79. maddesinde “Göçmen Kaçakçılığı Suçu” düzenlenmiştir. Bu suçun inceleme konusu yapılmasındaki amaç, konuya ilişkin çalışmanın sınırlı sayıda olması ve özellikle son 5 yıldır ülkemizin ana gündemlerinden birini oluşturmasıdır. Çalışmamız 765 sayılı ve 5237 sayılı TCK’da düzenlenen göçmen kaçakçılığı suçunun karşılaştırılmasıyla birlikte suç tipi incelemesinden oluşmaktadır.
Göçmen, Yabancı, Türk Vatandaşı, Uluslararası Suçlar, Göçmen Kaçakçılığı Suçu.
Since the earliest times of history, people go from one place to another individualistically or collectively with various reasons. The most important ones are economic reasons, desire to live in better conditions, wars and climate conditions. As a result, individuals compromised with the people or organizations that undertake this stuff for providing financial benefit, in order to go to the countries that they have determined as target countries. In this migration adventure, which is continued by illegal and mostly under inhumane conditions, the rights of individuals can be damaged and even death can occur. Since illegal immigration threatens international social order and state’s border security, it is aimed to prevent these problems through international conventions and additional protocols. As per the obligations of the international conventions and protocols, Turkish Penal Code No. 765’s Article 201/a and Turkish Penal Code No. 5237’s Article 79 which is titled under “International Crimes” are regulated. The purposes of the investigation of this crime are having a limited number of studies on the subject and setting one of the main agenda of our country in the last 5 years. Our study consists of the comparison of the crime of migrant smuggling that organized in the Turkish Penal Code No. 765 and numbered 5237 and the type of crime investigation.
Immigrant, Foreign, Turkish Citizen, International Crimes, The Crime of Migrant Smuggling.
I. Genel Bilgiler
Ülkeler arası refah düzeyinin farklılığı, ekonomik, siyasi ve sosyal sebepler, iklim şartları, savaşlar gibi faktörler bireylerin yaşadıkları ülkeleri terk ederek daha iyi olduğunu düşündükleri ülkelere gitmesine neden olmaktadır. Ülkeye girmek veya ülkeyi terk etmek yasal yollarla sağlanamayınca yasadışı yollarla ülkeye girmek veya yasal yollarla girilmesine rağmen ülkede kalma süresinin ihlal edilmesi durumları gündeme gelmektedir. Ülkeler sınır güvenliklerini, kamu düzenlerini korumak ve bu yasadışı hareketlere engel olmak amacıyla, mevzuatlarında göçmen kaçakçılığı suçuna ve dolaylı olarak yasadışı göçe karşı caydırıcı yaptırım ve güvenlik tedbirlerine yer vermektedir.1 Türk Hukuku’nda da bu amaçla göçmen kaçakçılığı fiilleri suç olarak düzenlenmiştir.
II. Tarihi Gelişim
765 sayılı Türk Ceza Kanunu’na 03.08.2002 tarihli ve 4771 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’la2 eklenen 201/a maddesinin yürürlüğe girmesinden önce, kanunda göçmen kaçakçılığı suçuyla ilgili bir düzenleme yoktu. Göçmen kaçakçılığı suçu iki farklı yasal düzenleme kapsamında değerlendirilerek yaptırımla karşılanmaktaydı.3
Göçmen kaçakçılığı fiili bir suç örgütü çerçevesinde işlenmemişse, fail 5682 sayılı Pasaport Kanunu’nun4 36. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca 1 aydan 2 seneye kadar hapis cezasına hükmedilmekteydi. Göçmenler ise aynı Kanun’un 34. maddesi gereğince cezalandırılıp yabancı olanlar sınır dışı edilmekteydi.5 Eğer fiil bir suç örgütü faaliyeti çerçevesinde işlenmişse, 765 sayılı TCK’nın 313. maddesinde yer alan cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak suçu kapsamında değerlendirilmekteydi.6
