Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Bilişim Suçları ile Mücadelede Uluslararası Adli Yardımlaşma

International Judicial Assistance in the Fight Against Cybercrime

Esra DEMİR

İletişimi artırmaya yönelik atılan adımlar sonucu ortaya çıkan bilişim sistemlerinin günümüz dünyasına yadsı-namayacak bir katkı sağladığı gerçeğinin yanı sıra kişilere sınırları bulunmayan bir alanda kimliklerini gizleyerek serbestçe dolaşım imkanı tanıması dolayısıyla da bilişim sistemleri kötüye kullanımlara açıktır. Sınırsız bir alanda gerçekleştirilen bilişim suçları ile etkili bir şekilde mücadele edilebilmesinde uluslararası iş birliğinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu çalışmada bilişim suçları ile mücadelede uluslararası iş birliğinin bir alt dalı olan uluslarara-sı adli yardımlaşma konu edilecektir. Bu amaçla öncelikle bilişim alanında işlenen suçlar için kullanılacak kavram-tanım sorununa yer verilecek olup ardından klasik suç tiplerinden farkları ve bu suç tipiyle mücadelenin zorluğu ortaya konularak bilişim suçlarının tehlikeliliği ve bu alanda uluslararası iş birliğinin ehemmiyeti açıklanmaya çalı-şılacaktır. Ardından bilişim suçları ile mücadelede etkili bir iş birliğinin gerçekleştirilebilmesi için uluslararası alan-da atılan bazı adımlar ele alınacaktır. Üçüncü bölümü oluşturan adli yardımlaşma ise Avrupa Siber Suç Sözleşmesi çerçevesinde, Sözleşmenin iş birliğine ilişkin genel ilkeleri ve adli yardımlaşma hükümleri özelinde ele alınacak ve Sözleşmeye getirilen eleştiriler değerlendirilecektir. Son olarak ise Türk Hukukunda bilişim suçlarının genel yapısı ve adli yardımlaşmaya yönelik öngörülen enstrümanlar açıklanacaktır. Açıklamalar ile bilişim suçlarında adli yar-dımlaşmanın öneminin ortaya konulması ve bu alanda atılan adımların yeterliliğinin tartışılması amaçlanmaktadır.

Bilişim Suçu, Uluslararası İş Birliği, Uluslararası Adli İş Birliği, Uluslararası Adli Yardımlaşma, Avrupa Siber Suç Sözleşmesi, 6706 Sayılı Kanun.

Besides the fact that the information systems, emerging as a result of the steps taken to enhance the communi-cation, made an incontrovertible contribution to our lives, the information systems are vulnerable to abuse since they provide opportunity to people to roam freely by concealing their identities within an unbounded space. Inter-national cooperation has an important role in effectively combating cybercrimes perpetrated in an unbounded space. In this study, international judicial assistance which is a sub-branch of international cooperation in the fight against cybercrimes will be discussed. For this purpose, firstly, the concept-definition problem which will be used for the crimes perpetrated in informatics field will be introduced and then the differences from the classical types of crime and the difficulty of the fight against this type of crime will be presented and the danger of the infor-mation crimes and the importance of international cooperation in this field will be explained. Subsequently some steps taken internationally in order to realize an effective cooperation in the fight against the cybercrimes will be discussed. The judicial assistance, constituting the third part, will be approached specific to general principles and judicial assistance provisions with regards to the cooperation of the Convention within the frame of the European Convention on Cybercrimes and criticisms against the Convention will be assessed. Finally general structure of the cybercrimes in Turkish Law and instruments foreseen towards the judicial assistance will be explained. With the explanations, it is aimed to put importance of the judicial assistance in cybercrimes forward and to argue adequacy of the steps taken in this field.

Cybercrime, International Cooperation, International Judicial Cooperation, International Judicial Assistance, European Convention on Cybercrimes, The Act No.6706.

Giriş

Bilişim teknolojileri, toplumu ve hayatımızı pek çok yönden etkilemiş ve etkilemeye de devam etmektedir.1 Teknolojideki ilerleme ile bilginin işleniş tarzı ve işlenme kapasitesinde meydana gelen önemli değişiklikler sonucu2 bu dönem için “teknoloji devrimi ve bilgi çağı dönemi” ifadesi kullanılmış3 ve her teknoloji devriminde olduğu gibi yaşanan gelişmeler olumlu ve olumsuz birtakım sonuçları da beraberinde getirmiştir.4 Bilişim teknolojileri kullanılarak5 yeni suç türlerinin oluşması ve bazı klasik suç tiplerinin yeni işlenme şekillerinin doğması ile6 bilişim suçları hayatımıza girmiştir.7 Bu sebeple, bu âlemde işlenen suçların tespiti soruşturulması ve failin/faillerin belirlenebilmesi için ceza ve ceza muhakemesi hukuklarının uyumlulaştırılması gerekliliği doğmuştur.8 Özellikle de elektronik ortamda bulunan delillerin saniyeler içerisinde yok edilebilmesi tehlikesi, söz konusu delillerin karartılmasını en aza indirecek güvenlik tedbirlerinin oluşturulmasını gerekli kılmaktadır.9 Zira hukuk sisteminde yer alan herhangi bir boşluk yahut hatalı düzenlemenin, özel ve kamusal yaşantıya, özgürlükler alanına irade dışı ve haksız bir müdahale teşkil etmesinin önüne geçilebilmesinde bilişim hukukunun önemli bir yeri bulunmaktadır.10

Çalışmada, bilişim suçları ile mücadelede uluslararası adli yardımlaşma konusu iki bölüm şeklinde ele alınacak olup; birinci bölümde bilişim suçları ile mücadelede uluslararası işbirliğinin önemi, ikinci bölümde ise adli yardımlaşma Avrupa Siber Suç Sözleşmesi ve ulusal hukuktaki düzenlemeler incelenecektir. Bu amaçla, öncelikle bilişim suçları ile mücadele başlığı altında kavram-tanım sorunu, bilişim suçlarının klasik suç tiplerinden farkları ve suç ve suçlulukla etkili bir mücadelede adli iş birliği ihtiyacı ele alınacaktır. Ardından uluslararası hukukta bilişim suçları ile ilgili iş birliği konusunda atılan adımlar değerlendirilecektir. Son olarak da, adli iş birliğinin bir alt dalı olan adli yardımlaşma Avrupa Siber Suç Sözleşmesinin adli yardımlaşma hükümleri ve bilişim suçları alanında Türk hukukundaki düzenlemelerin genel yapısı ve adli yardımlaşma enstrümanları değerlendirilecektir.

I. Bilişim Suçları ile Mücadelenin Ehemmiyeti

Bu başlık altında bilişim suçları ile mücadelede karşılaşılan birtakım zorluklar ele alınacak ve bu suç tipiyle mücadelede uluslararası iş birliğinin ehemmiyetine değinilecektir.