Seçimlerin Denetimi ve Yüksek Seçim Kurulu

Zekeriya YILMAZ

Ülkemizde, seçimlerin serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılacağı, önce yasal bir ilke ve daha sonra da 1961 Anayasasından beri, bir anayasal ilke olarak kabul edilmiş ve seçimlerin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işleri yapma ve yaptırma görevi de, Yüksek Seçim Kuruluna verilmiştir. Elli yılı aşan bir sürede ciddi sorunlarla karşılaşılmamış ve seçimlerin dürüstlüğü konusunda önemli sayılabilecek tartışmaların ortaya çıkmamış olması, uzun bir tarihsel birikimin sonucunda sistemimizde yerleşmiş bulunan bu yönetim ve denetim yolunun başarılı olduğunun bir göstergesidir. Yüksek Seçim Kurulu, üst bir yargı organı niteliğinde olduğu gibi, seçim uyuşmazlıkları ile ilgili olarak verdiği kararlar, yargısal niteliktedir.

Seçimlerin Yönetimi ve Denetimi, Yüksek Seçim Kurulu, Seçim Uyuşmazlılarının Çözümü, Seçimlerin Yargı Yönetimi ve Denetiminde Yapılması İlkesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanunu, Seçimlerin Güvenliği, Seçim İşlerinde En Yüksek Yönetim ve Yargı Yeri, Mahkeme, Yargı Organı, Yargı Mercii

Giriş

Seçimlerin özgür bir ortamda ve dürüst bir şekilde yapılması lüzumu, denetim mekanizmasının varlığını gerektirir.

Seçim kurallarına uyulmaması yaptırımsız kalsa idi, seçim, bir aldatmacadan ibaret kalırdı. Seçimlerin demokratik olmasının temel şartlarından birisi de, gerek seçim sırasında ve gerekse seçim sonrası oylar sayılırken bir denetim mekanizmasının bulunmasıdır.¹

Seçimlerin yönetimi ve denetimi, seçim öncesinde, seçim sırasında ve seçim sonunda çıkan uyuşmazlıkların çözümü, seçim hukukunun ayrı ve önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.