Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Yabancı Boşanma Kararına Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Mali Sonuçların Talebinde Zamanaşımı Sürelerinin Başlangıcı

The Begining of Prescription Periods for the Request of Financial Consequences Deriving from Foreign Divorce Decision

Burak HUYSAL

Boşanma yoluyla evlilik birliğinin sona ermesiyle birlikte, karı ve koca arasındaki mal rejimi ilişkisi sona ererken, belirli koşulların varlığı halinde maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası bağlanması talepleri de ortaya çıkabilmektedir. Çalışmamızda mal rejiminin tasfiyesine bağlı katkı alacağı, maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası bağlanmasına ilişkin talepler hakkında Türk hukukunda kabul edilen zamanaşımı süreleri ve bu sürelerin başlangıç tarihleri farklı Yargıtay içtihatları ile doktrindeki farklı görüşler de incelenerek ele alınacaktır.

Boşanma, Tanıma, Zamanaşımının Başlangıcı, Mali Sonuçlar, Kesinleşme.

While the marital property regime relation ends with the termination of the marriage union between the spouses by way of divorce, under certain circumstances, compensation of pecuniary and non-pecuniary damages and allocation of a welfare alimony may be demanded. This study will examine prescription periods and the commencement date thereof regarding demands for compensation of pecuniary and non-pecuniary damages and welfare alimony in light of the jurisprudence of the Turkish Court of Cassation as well as different doctrinal views.

Divorce, Recognition, Financial Consequences, Commencement of Prescription, Financial Consequences, Finalization.

I. Konunun Ortaya Konulması ve Sınırlandırılması

Boşanma ile birlikte eşler arasındaki aile birliği sona ermekte ve ortaya çıkan bu yeni durum boşanmaya bağlı önemli sonuçlar ortaya çıkartmaktadır. Boşanmaya bağlı sonuçların en önemlileri ise -medeni hal üzerindeki etkisi dışında- müşterek çocukların velayeti ve mali konulardır. Konunun milletlerarası özel hukuk alanında yarattığı sorunlardan biri, yabancı ülkede verilmiş olan boşanma kararları sonrasında ortaya çıkabilecek olan bu mali sonuçlara ilişkin taleplerde, zamanaşımı süresinin hangi tarihte başlayacağıdır.

Yabancı ülkede verilmiş olan boşanma kararları sonrasında ortaya çıkabilecek olan bu mali sonuçlara ilişkin taleplerde zamanaşımının başlangıcına ilişkin tartışmalar, Türk hukukunda Yargıtay kararları ışığında ortaya çıkmış ve bu kapsamda şekillenmiştir. Zamanaşımının başlangıcına ilişkin tartışmaların ortaya koyduğu iki çözüm bulunmaktadır. Buna göre ilk çözüm yolu, mali sonuçlara ilişkin taleplerde zamanaşımı süresinin Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunu’nun (MÖHUK) 59. maddesi kapsamında yabancı kararın verildiği devlet hukukuna göre kesinleştiği tarihten itibaren başlamasıdır. Soruna ilişkin olarak ortaya konulan ikinci çözüm ise zamanaşımı süresinin, Türk Borçlar Kanunu (TBK) m.152/6 hükmü dikkate alınarak, yabancı kararın Türkiye’de tanındığı tarihten itibaren işlemeye başlamasıdır.

Tartışmalara yol açan durum ise, Yargıtay’ın zamanaşımı süresini kanunlarımızda konunun açıkça düzenlenmemiş olduğu yönündeki görüşü kapsamında, önceki tarihlerde vermiş olduğu MÖHUK m.59’a uygun içtihatlarından dönmesi ve TBK m.152/6’yı dikkate alarak yabancı boşanma kararlarına ilişkin mali sonuçlara ilişkin taleplerde zamanaşımı süresinin, yabancı boşanma kararının Türkiye’de tanındığı tarihten işlemeye başlayacağına hükmetmesidir.