Kamuda Taşeron Uygulamaları ve 
çözüm Önerileri

Sinan Ulaş KESTİOĞLU

Taşeron (altişveren) çalıştırmaları, yasal düzenlemelerde ilke olarak yardımcı iş lerde öngörülmüş, asıl iş lerde ise belli şartlara bağlanmıştır. Günümüzde ise özellikle kamu sektöründe, ihaleli hizmet alımlarıyla genel istihdam politikası halini almış, yardımcı işlerin tamamının yanı sıra asıl işler de hiçbir istisnaya tabi tutulmaksızın taşeronlara gördürülmeye başlanmıştır. İşçi haklarına haleldar bu uygulamalar, istihdamın belli sürelere bağlanması sebebiyle işçi açısından büyük mağduriyetlere sebep olmaktadır. İşçiler, bir yıldan fazla aynı işte çalıştırıldığı halde kıdem ve ihbar tazminatlarını alamamakta, yıllık izin haklarından istifade edememektedirler. Düşük ücret, vasıfsız ve niteliksiz iş, belli bir süreden sonra işinden olma endişesi ve tedirginliği işçiyi ciddi şekilde yıpratmaktadır. Bu sebeple, mevcut mevzuata ve işçi haklarına aykırı olduğu mahkeme kararlarıyla da anlaşılmış olan bu uygulamaların gözden geçirilmesi ve köklü çözüm için yasal düzenlemelerin yapılması elzem gözükmektedir.

Asıl İş veren, Alt İşveren, Taşeron, Asıl İş, Yardımcı İş, Muvazaa, İhale, İstihdam, Tazminat, Yıllık İzin, Kıdem, İhbar, Kamu, Özel Sektör.

TEMEL BELİRLEMELER

İdarelerin Personel İstihdam Politikası: Kurumlar asıl işlere dair ihaleleri, asıl işin teknolojik ve uzmanlık gerektirmesinden ziyade personel temin etmek amacıyla yapmaktadırlar. Bu sebeple kamu kurumları, asıl işlerin alt işverenlere gördürülmesi için İş Kanununda belirtilen hassasiyetleri gözetememekte, muvazaa kararları kaçınılmaz olmaktadır.

İşçi Mağduriyetleri: İhale mevzuatı çerçevesinde, İş Kanununa riayet edilemeden gerçekleştirilen taşeron uygulamaları sebebiyle işçiler, kıdem, ihbar ve yıllık izin vb. haklarıyla ilgili mağduriyetler yaşamaktadır.

İdarelere Tazminat: İdareler, mahkeme kararları ve Yargıtay içtihatlarıyla yanlışlığı kesinleşen taşeron uygulamaları sebebiyle gerek muvazaa gerekse farklara dair ciddi tazminatlar ödemek durumunda kalmaktadır.