Çocuk Koruma Kanunundaki Tedbirler Sorunu
Mahir Topaloğlu
Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri ile koruyucu ve destekleyici tedbirlerin hukuki nitelikleri birbirinden farklıdır. Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri kanunilik esasına göre uygulanır, yaptırımdır, mahkeme kararıdır, hükümdür, temyize tabidir, adli sicile geçer, kötüdür; koruyucu ve destekleyici tedbirler ise, kanunilik esasına göre uygulanmazlar, yaptırım değildir, hâkim kararıdır, itiraza tabidir, adli sicile kaydedilmez, iyidir.
Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri, Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler, İyi, Kötü, Mahkeme Kararı, Hâkim Kararı, Hüküm, Yaptırım, Çocuk Koruma Kanunu.
I- Giriş
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu n (ÇKK)’da sözü edilen çocuklara özgü güvenlik tedbirleri ile koruyucu ve destekleyici tedbirlerin hukuki nitelikleri birbirinden farklı olmasına rağmen, kanuni düzenlemelerdeki yetersizlikler nedeniyle uygulamada ve doktrinde bu ayırımın iyi yapılamadığı, her iki tedbirin birbirine karıştırıldığı görülmektedir1. ÇKK’nın 11. maddesinin “Bu kanunda düzenlenen koruyucu ve destekleyici tedbirler, ... Çocuklara özgü güvenlik tedbiri olarak anlaşılır” şeklindeki atfı nedeniyle koruyucu ve destekleyici tedbirlere ilişkin usul ve esasların çocuklara özgü güvenlik tedbirlerine de uygulanacağı savunulmaktadır. Bu makalede, yeni adalet sistemindeki güvenlik tedbirleri ile Çocuk Koruma Kanunundaki koruyucu ve destekleyici tedbirler incelenerek ve karşılaştırılması yapılarak her iki tedbirin ayırımı yapılmaya çalışılacaktır.
II- Güvenlik Tedbirleri Kavramı
Güvenlik tedbirleri , suçların önlenmesinde cezaların yetersiz kalmasına ve kusur yeteneği olmayan faillere, ceza yaptırımı uygulanamamasına çare olarak ilk defa pozitivistler tarafından ortaya atılmıştır. Bu tedbirler, ceza gibi faile acı ve ızdırap verir; ancak acı ve ızdırap güvenlik tedbirinin amacı değildir2.
Güvenlik tedbirleri kanunumuzda tanımlanmamıştır. Doktrinde de çok değişik tanımları yapılmaktadır. Artuk/Gökcen/Yenidünya’ya göre3 güvenlik tedbiri,” Kanunda öngörülen toplumsal savunma vasıtaları olup toplum için tehlike oluşturan suçun işlenmesinden sonra fail hakkında hâkim tarafından hükmedilen yaptırımlardır”.Nuhoğlu’na göre ise güvenlik tedbiri4, “tehlikeli failler hakkında ceza yerine veya ceza ile birlikte hükmolunan tehlikelilik ile orantılı olan genellikle failin iyileştirilmesi amacını ön planda tutan kanunla belirlenen ve hâkim tarafından hükmedilen yaptırımlardır”. Anayasa Mahkememiz de güvenlik tedbirini bir çeşit yaptırım olarak tanımlamıştır5. 5237 sayılı yeni TCK’da da güvenlik tedbirleri bir çeşit yaptırım olarak düzenlenmiştir (TCK m. 53-60).
