Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Sınıraşan Sözleşmelere İlişkin Meseleler: Sözleşme Alacağından Üçüncü Kişilerin Sorumlu Tutulması Çerçevesinde Zamanaşımı Defisinin İleri Sürülmesine İlişkin Bir Vaka İncelemesi

Issues Related to Cross Border Contracts: A Case Study of the Presumption of Statute of Limitations in the Framework of the Keeping the Third Persons’ Responsibility for the Contract

Hacı CAN,Ekin TUNA

Giderek yaygınlaşan sınır aşan sözleşmelere ilişkin spesifik sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu bağlamda özellikle uyuşmazlıkların hangi mahkemede görüleceği ve hangi hukuk kurallarına tabi tutulacağı gibi hususlar başlı başına bir mesele olarak ortaya çıkmaktadır. Ayrıca milletlerarası sözleşme normlarının içeriğine ilişkin önemli uygulama sorunları da söz konusu olabilmektedir. Bu milletlerarası özel hukuk meselelerine açıklık getirmek amacıyla hazırlanan çalışmada, somut bir uyuşmazlık çerçevesinde sözü edilen meselelere ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılmaktadır.

Sınar Aşan Mal Satımı, Milletlerarası Yetkili Mahkeme, Uygulanacak Hukuk, Yabancı Mahkeme Kararının Tenfizi, Şirketlerin İhyası, Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu, Zamanaşımı.

Specific problems have been encountered with the increasingly cross-border agreements. In this context, this study examines, in particular, the issue of the statute of limitations, in addition to matters such as which courts are competent, the applicable law and which material norms to be applied. The aim of this study is to clarify the issue and to give explanations with a case study.

Crossborder Sales of Goods, The International Court of Competent Jurisdiction, The Applicable Law, The Enforcement of Foreign Court Decision, Revival of Company, Responsibility of Third Parties, Statute of Limitations.

I. Giriş

Yaşam ilişkilerinin küreselleşmeye başlaması milletlerarası özel hukuku giderek daha önemli hale getirmektedir. Bu gelişme sınır aşan ticaret ve sözleşmelerin giderek yaygınlaşması, kişi ve sermaye hareketliliklerinin çoğalması gibi birçok nedenin sonucudur. Böylece birden çok ülke hukukunu ilgilendiren uyuşmazlıklarla sık sık karşılaşılmaktadır. İşte böyle durumlarda her şeyden önce uyuşmazlığın hangi mahkemede görüleceği ve hangi hukuka tabi olacağı meselesi hasıl olmaktadır. Ayrıca hukuk kurallarının yabancı unsurlu uyuşmazlıklara uygulanmasında daha karmaşık sınırlandırma ve uygulama sorunları da söz konusu olabilmektedir.

İşte bu sorunlara açıklık getirmek amacıyla hazırlanan bu çalışmada, sınır aşan satım sözleşmesi çerçevesinde ortaya çıkan hukukî sorumluluğa ilişkin bir vaka incelemesi temelinde konuya ilişkin ayrıntılı değerlendirmeler yapılmaktadır.

II. Maddi Olay

Bir Türk şirketi (bundan sonra satıcı Türk Şirketi) ile bir Arnavut Şirket (bundan sonra alıcı Arnavut Şirket) arasında 22 Nisan 2005 tarihinde taş kırma makinelerinin satımına ilişkin bir sözleşme yapılmıştır. Sözleşmeye konu edilen ve saatte 250-450 ton işleme kapasitesi olması gereken taş kırma makinelerinin Arnavutluk´un Kruja bölgesinde bulunan beton üretme fabrikasında kullanılması planlanmıştır. Fakat alıcı Arnavut Şirket, satıcı Türk Şirketine kendisine teslim edilen makinelerin arızalı olduğunu ve ayrıca sözleşmede taahhüt edilen üretim standartları kalitesinin altında kaldığını bildirip sözleşmeye aykırılık durumunun giderilmesini istemiştir. Makinelerdeki arızalar zamanla daha da büyümüş ve son olarak ana makinenin patlaması sonucunda fabrikada yangın çıkmıştır. Ayrıca fabrikanın sözleşmede öngörülen tarihte tamamen faaliyete geçememesi üçüncü kişiler karşısında taahhüt edilen işlerin zamanında yerine getirilememesine yol açmıştır.