Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ve İlgili Tebliğler Kapsamında Gerçekleştirilen Değişikliklerin Kira Hukuku Alanındaki Etkileri
Impacts of Amendments in the Scope of Decision No. 32 Protection of Value of Turkish Currency and the Related Communiqués in the Rental Law
Umut GÜN
Para birimleri, geçerli oldukları ülkenin ekonomik koşulları ve ülkelerin uluslararası alanda gösterdikleri faaliyetler ile orantılı olarak değer kazanmakta ya da kaybetmektedir. Para birimlerinin değer kaybettiği noktada ülkeler, hukuki ve siyasi önlem alma çabasına girerler. Türk Lirasının değerinin korunması bakımından karşımıza çıkan 32 sayılı Karar ve ilgili Tebliğleri, alınan bu önlemlerin bir görünümü olarak karşımıza çıkmaktadır. Yetkili yasama ve yürütme erkleri tarafından alınan bu önlemler de ülke içindeki piyasaları, hukuki yapıları ve hukuk düzeni içerisinde yer alan kişileri etkilemektedir. Bu makalede, Türk Lirasının kıymetinin korunması kapsamında alınan önlemlerin kira hukukuna etkileri tartışma konusu yapılmıştır.
Kira, Kira Hukuku, 32 Sayılı Karar, Döviz, Türk Lirası, Türk Parası Kıymetini Korunma.
The currencies decrease or increase in value with proportion to the economical conditions of the country in which they apply and the international activities of the countries. At the point where the currencies depreciate, countries try to take legal and political measures. The Decree No. 32 and the relevant communiqués, which came up in terms of protecting the value of the Turkish Lira, appear as a view of these measures. These measures taken by the competent legislative and executive powers affect the markets, legal structures and persons within the legal order. In this article, the effects of the measures taken in the scope of the protection of the value of Turkish Lira and the related communiques in rental law have been discussed.
Rent, Rental Law, Decision Numbered 32, Turkish Lira, Foreign Currency, Protection of Value of Turkish Currency.
Giriş
Küreselleşen dünya sahnesinde ülkelerin sahip olduğu rollerin önemini belirleyen en önemli ölçüt ekonomidir. Ülkeler uluslararası alanda ekonomilerinden aldıkları güçle faaliyetlerini sürdürmektedir. Özellikle, Orta Avrupa devletleri üzerinde etki kavgasının Almanya’nın bölünmesiyle sonuçlandığı İkinci Dünya Savaşı sonucunda, soğuk savaş dönemi olarak adlandırılan ve Sovyetler Birliği’nin dağılışına kadar süren ekonomik ve siyasi savaş döneminde ekonomik gücün ne denli bir öneme sahip olduğu da gözler önüne serilmiştir. Tarihsel süreç içerisinde ülkelerin asıl bağımsızlığını belirleyen temel unsurun da ekonomi olduğu anlaşılmıştır. Uluslararası alanda bir ülkenin ekonomik kuvveti ile bağımsızlık ölçütü doğru orantılıdır. Başka bir deyişle, bir ülkenin ekonomisi ne kadar kırılgan ise, o ülkenin bağımsızlığı da bir o kadar tehlike içine girmiş olmaktadır. İşte tam bu noktada, ülke ekonomisinin ne kadar sağlam olduğunu gösteren en temel unsur da, ülke parasının sahip olduğu değerdir.
Ülkeler kendi para birimlerinin değerini koruma maksatlı ekonomik, siyasi ve hukuki önlemler almaktadır. Son dönemde Türk Lirasının büyük değer kaybına uğraması sebebiyle hükümet ve parlamento bazı önlemler alma çabasına girmiştir. Ülkeler arası siyasi yaptırımlardan ziyade, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından bankacılık alanında uygulamaya konulan SWAP1 işlemler ile ilgili sınırlamalar ve yetkili makamlarca yürürlüğe sokulan Türk parasının kıymetinin korunması ile ilgili bir dizi düzenlemeler, hukuk alanındaki örnekler olarak karşımıza çıkmaktadır.
1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun 25.02.1930 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Kanun ve aşağıda bahsedeceğimiz ilgili tebliğler kapsamında, Türk parasının değer kaybına uğramaması için gerekli tedbirlere yer verilmiştir. Özellikle, temmuz ve ağustos aylarında Türk Lirasının, Amerikan Doları karşısında maruz kaldığı yüksek değer kayıpları nedeni ile Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası piyasaya bazı etkilerde bulunmak zorunda kalmış ve ayrıca çıkartılan kararnameler ile Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun kapsamında son derece önemli değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır.
