Almanya’da Yaşamın Sonuna İlişkin Olarak Kendi Kaderini Tayin Hakkı ve Vücut Bütünlüğünün Korunması - Hekimin Ölüme Yardımı Konusundaki Sınırlar

Elizabeth Maria HOFMANN,Şölen ÇAKIROĞLU

A. Almanya’da Ölüme Yardım - Neye İzin Veriliyor?

Ölüme yardım tam olarak ne demektir? Tercihen intihar, talep üzerine öldürme veya cinayet olarak mı kategorize edilmeli midir?

Tıbbi anlamda ötanazi olarak da adlandırılan ölüme yardım „özellikle de uyuşturucu ilaçlar yardımıyla ağrıların dindirilerek ölümün kolaylaştırılması“ ve „iyileşme olanağı bulunmayan ölümcül hastaların ilaçlarla veya tedavinin kesilmesi yoluyla ölümünün gerçekleştirilmesi“ olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla ölüme yardım/ötanazi bir kişinin ölümünün kolaylaştırılması için kullanılan tüm önlemleri ve tedavileri içermektedir.

Günümüzdeki tıbbi-teknik gelişmeler göz önüne alındığında akla şu soru gelmektedir: Artık iyileşmesi mümkün olmayan bir hastanın tedavisine devam etme yükümlülüğü ve hakkı nereye kadar bulunmaktadır ve ölüme yardım etmek ne ölçüde mümkündür? Ölüme yardım edilmesi sorunu yaşamı koruma ile onurlu ölüm arasındaki çatışma alanı ile ilgilidir. Almanya’da Alman Ceza Kanunu’nun 216. paragrafında kişinin yaşamının korunmasına ilişkin düzenleme yer almaktadır. Çünkü talep üzerine öldürme başlıklı bu paragrafta mağdurun açık ve ciddi bir şekilde öldürülmeyi istemesi üzerine öldürülmesinin cezalandırılması söz konusudur. Öte yandan hasta özerkliğinin çok önemli boyuta ulaştığı ve insanların insanlık onuruna saygı gösterilerek ölmeye ve doğal ölüm hakkına sahip olduğu da belirtilmelidir.