Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Arazi ve Arsa Düzenlemesi 
(Parselasyon ) İşlemleri Açısından 
menfaat İhlali ve Dava Açma Ehliyeti

Suat ŞİMŞEK

Bu çalışmada, arazi ve arsa düzenlemesi (parselasyon ) işlemlerine karşı açılacak davalarda menfaat ihlali kavramı ve dava açma ehliyeti (sübjektif), Danıştay kararları ışığında irdelenmiştir. Danıştay içtihatlarına göre arazi ve arsa düzenlemesi işlemleri, bireysel idari işlemlerdir, bu nedenle bu işlemlere karşı yalnızca tapu maliklerinin dava açma hakkı bulunmaktadır. Ancak bazı durumlarda, tapu malikleri dışındaki kişilerin menfaatlerinin ihlali söz konusu olabilmekte ve bunların da bu işlemlere karşı dava açma ehliyetlerinin bulunduğu kabul edilmektedir.

Arazi ve Arsa Düzenlemesi, Parselasyon, Ehliyet, Menfaat İhlali, İdari Yargı.

I. GİRİŞ

Arazi ve arsa düzenlemesi işlemleri, idari işlemlerdir. Bu nedenle, bu işlemler nedeniyle menfaatlerinin ihlal edildiğini düşünen bireyler, bu işlemlerin iptali istemiyle idari yargıda dava açabilmektedir. Açılacak bu davalarla ilgili en önemli konulardan biri ehliyet meselesidir.

Bilindiği üzere ehliyet meselesinin objektif ve sübjektif olmak üzere iki yönü bulunmaktadır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31’inci maddesine göre, ehliyetle ilgili konularda 2577 sayılı Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır. Bu nedenle, objektif ehliyetle ilgili genel konularda (taraf ehliyeti, temyiz kudreti gibi) Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekir. Bu konular, imar mevzuatıyla doğrudan ilgili olmadığı için burada açıklanmayacaktır.

Bir de konunun idari yargı açısından menfaat ihlali ve sübjektif ehliyet boyutu söz konusudur. Bu çalışmada, arazi ve arsa düzenlemesine karşı açılacak davalarda sübjektif dava açma ehliyeti meselesi irdelenecektir. İdari yargıda iptal davası açılabilmesi için menfaat ihlali koşulu aranmaktadır. 2577 sayılı Kanunun 2’nci maddesi, iptal davası açılabilmesi için menfaat ihlali şartını aramaktadır. Bu açıdan bakıldığında arazi ve arsa düzenlemesine karşı sadece bu işlem nedeniyle menfaati ihlal edilen kişilerin dava açabileceği görülmektedir. Ancak arazi ve arsa düzenlemesi nedeniyle menfaatin ihlal edilmesi, izaha muhtaç bir durumdur. Parselasyon işlemi, tapu sicilinde kayıtlı taşınmazları etkilediğine göre parsel maliklerinin dava açma ehliyetinin bulunduğu çok açıktır. Ancak bir de tapuda malik olarak görünmemekle birlikte, arazi ve arsa düzenlemesi işlemi nedeniyle menfaati ihlal edilen kimseler söz konusudur. Bu nedenle, arazi ve arsa düzenlemesi açısından menfaat ihlali kavramını, tapuda malik olarak görünen kişiler ile malik olmayan kişilerin durumu dikkate alınarak ikili bir ayrımda incelenmelidir.