Yargıtay Uygulaması Işığında Kiraya Verenin Duyduğu Gereksinim Nedeniyle Sözleşmenin Sona Erdirilmesi ve Tahliyesinin Hukuki Esasları

The Legal Principles of the Case of Discharge Due to Supreme Court’s Applications

Ali Hulki CİHAN

Gereksinim nedeniyle tahliye dava yoluyla konut ve çatılı işyeri kirası sözleşmelerinin sona erdirilmesi yollarından biri olup, belki de uygulamada kira sözleşmeleri yönünden en çok başvurulan dava türlerinden biridir. Bu yolla tahliye, hem konut hem de çatılı işyeri için öngörülmüş bir tahliye imkânı olup, kanunda ayrıntılı bir düzenlemeye sahiptir.

Kira Sözleşmesi, Gereksinim Nedeniyle Tahliye, Konut ve Çatılı İşyeri, Türk Borçlar Kanunu, Tahliye Davası.

The discharge due to necessity is one of the ways to terminate residential and roofed workplace lease contracts through litigation and is perhaps one of the most sought-after cases in terms of lease agreements in practice. In this way, evacuation is an opportunity to evacuate both residential and roofed workplaces and has a detailed regulation in the law.

Lease Contract, Discharge Due to Necessity, Residental and Roofed Workplace, Turkish Code of Obligation, Case of Discharge.

GİRİŞ

Kira sözleşmeleri yönünden, oldukça geniş bir alan kaplayan başlıklardan biri olan kiraya verenin duyduğu gereksinim nedeniyle sözleşmenin sona erdirilmesi durumu 6098 sy. TBK’daki düzenlemesi, eski düzenlemeye oranla önemli farklılıkları bünyesinde barındırmaktadır.

Bu çalışmada hem bu farklılıklara değinilecek hem de Yargıtay uygulaması ve bazı durumlara ilişkin örnek kararlar incelenecektir.

I. GENEL OLARAK

Kira konusu konut veya çatılı işyerini kiraya verenin, sonradan bunu gerek kendisi gerekse de yakınları için konut veya işyeri olarak kullanma zorunluluğu ve gereksinimi duyulması mümkündür. İşte yasa koyucu da (tıpkı 6570 sy. GKK gibi) bu olguyu, sözleşmenin dava yoluyla sona erdirilmesi için yasal bir sebep olarak TBK m.350’de görmüştür. Fakat aşağıda da sunulacağı üzere, yeni TBK’nın hükümleri 6570 sy. GKK’daki düzenlemeye göre bazı farklılıklar taşımaktadır. Gereksinim nedeniyle dava genelde, “konut gereksinimi” ve “işyeri gereksinimi” diye ikiye ayrılarak incelenir. Fakat biz lüzumsuz tekrardan kaçınmak bağlamında, her ikisini de tek başlık altında incelemeyi ve bu yapılırken de farklılıklara işaret etmeyi uygun görüyoruz.