Adlî Bilişim ve Canlı Bilişim Sistemlerinde Dijital Delil Araştırma Yöntemleri
Servet Yetim
Adlî bilişim ve canlı bilişim sistemlerinde delil araştırma yöntemleri ve dijital delil toplamada dikkat edilecek hususlar anlatılmakta ve yasal değişiklik önerisinde bulunulmaktadır.
Adlî Bilişim , Dijital Delil, Canlı Bilişim, İnternet, Araştırma Yöntemleri, Fiziksel Delil, Delil Toplama.
I- Adlî Bilimler
Adlî bilimler; tıp, fen ve sosyal bilimler alanındaki bilgilerin adaletin hizmetine sunulması ile ilgilenen bilim dallarının tümüdür.1 Adlî bilimler de; bilim ve teknolojideki gelişmelerin sosyal hayatı etkilemesi sonucu toplumların sosyal hayatlarında oluşan problemleri çözme, suçları önleme ve suçluları cezalandırma adına yasakoyucu daima yeni düzenlemeler yapmak zorundadır. Bu yeni yasal düzenlemeler neticesinde ceza hukukuna yeni kavramlar ve yeni terimler girmektedir. Yasa uygulayıcısı yapılan yeni kanunları uyguladığı sırada suçun unsurlarının oluşup oluşmadığını tespit ederken teknik konularda adlî bilimlere müracaat etmektedir. Gün geçtikçe hukuk biliminin teknik konularda yardımını talep ettiği bilim dallarının sayısı artarak adlî bilimlere yeni bilim dalları dahil olmaktadır.
Adlî bilimlerin başlıca çalışma alanlarını; adlî patoloji, adlî psikoloji, adlî toksikoloji, adlî seroloji, adlî travmatoloji, adlî hemogenetik, adlî otomotiv, balistik, adlî belge incelemesi, adlî odontoloji, adlî osteoloji, adlî entomoloji, adlî mikrobiyoloji, adlî arkeoloji, adlî sosyoloji, adlî genetik, adlî mühendislik ve adlî antropoloji olarak saymak mümkündür2. Son zamanlarda hızlı bir şekilde gelişen diğer bir adlî bilim dalı da adlî bilişimdir. Adlî bilişimi, şimdilik kendi alanında bilgisayar, yazıcı, tarayıcı, dijital video, dijital fotoğraf, mobil telefon, depolama aygıtları, e-posta, internet vb. şeklinde ayırmak mümkündür. Bu alandaki teknolojinin hızla gelişmesinden dolayı bu alt bilim dallarını sınırlamak mümkün olmayacaktır.
II- Adlî Bilişim
Adlî bilişim; temelde özel verileri kurtarma teknikleri kullanarak, kimlik denetimi, analiz, fiil ile bilgisayar kullanıcısı ve veri arasında ne gibi bağlantıların bulunduğu analiz ve izah etme sanatıdır. Adlî bilişim alanında uzman olan kişinin amacı bir kısım teknikler kullanmak suretiyle normal veri ile bu verileri üreten son kullanıcıya veya destek veren personele ulaşmak ve aralarındaki bağlantıyı çözmektir. Kısaca dijital durum ile olay arasındaki bağlantıyı çözmektir. Bu araştırmanın içeriği bilişim sisteminde yasa dışı ya da izinsiz olarak kullanılmayı tanımlamaktır. Uzmanların genelde çalışma alanlarını harddisk, CD, DVD, flash bellek, vb. depolama aygıtları ve diğer dijital aygıtlar oluşturmaktadır.3, 4
