Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Yayım Sözleşmesinin Sona Ermesi

Alper ERDEM

Çalışmamızın konusu, yayım sözleşmesi nin sona ermesidir. Bu kapsamda öncelikle sözleşmeyle ilgili genel bilgi verilecek, ardından yayım sözleşmesinin sona erme neden ve sonuçları açıklanacaktır. Özellikle eser sahibi nin istisnai olarak tek taraflı sözleşmeden dönebilmesinin düzenlendiği bir kurum olan “cayma hakkı ” kapsamında bazı Yargıtay içtihatlarından yararlanılarak konunun özü hakkında detaylı bilgi verilmesi planlanmıştır.

Yayım Sözleşmesi, Eser, Eser Sahibi, Fikri Hak, Cayma Hakkı.

I. GİRİŞ

Eseri meydana getiren kişi, ortaya çıkan varlığı çeşitli vasıtalarla umuma arz etme konusunda da münhasıran yetki sahibidir. Bu yetki, hedefin büyüklüğü ve her eser sahibinin ulaştırma araçlarındaki teknik imkânlara sahip olamaması gibi nedenlerle, çoğu zaman üçüncü şahıslar eliyle kullanılmakta, eserin belirli biçimlerde çoğaltılması ve ticari mecralara sürülmesi eserin yaratıcısından başka kişilerce gerçekleştirilmektedir. Söz konusu kapsam, rızai mahiyette bir sözleşmeyle kendini göstermektedir.1

İş görme sözleşmelerinden olan yayım sözleşmesi, Borçlar Kanununun 372-385’inci maddeleri arasında düzenlenmektedir. Anılan düzenlemeye göre bu sözleşme, bir edebiyat veya sanat eseri sahibinin eserinin çoğaltılmak suretiyle yayımlanması hakkını yayımlayana devrettiği; yayımlayanın ise eseri çoğaltarak kamuya yayma ve dağıtma işini üstlendiği sözleşmedir (BK m. 372).

İrade serbestisi ilkesinin alt başlıklarından birisi sözleşme kurma özgürlüğüyse bir diğeri de sözleşmeyi sona erdirme serbestisidir. Öte yandan iradi sebeplerin dışında, her sözleşmenin kendine has bir takım sona erme nedenleri söz konusu olduğu gibi, vücuda gelmesi halinde her türlü sözleşmeyi sona erdirebilecek genel nitelikli bazı nedenler de sayılabilir. Bununla birlikte herhangi bir sözleşme bir nedenle sona erdiğinde, o sözleşmeyle bağıtlanan edimlerin ifa zorunluluğu ortadan kalkar. Yüklenilen edimlerle sözleşmenin sona ermesi arasındaki ilişki çift yönlüdür. Bununla kastedilen, hem sözleşmeyle yüklenilen edimler sona erince sözleşme sona erer hem de sözleşme sona erince tüm mükellefiyetler ortadan kalkar2. Görüldüğü üzere taahhütler ve sözleşmenin sona ermesi bir sarmaldır.