Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 3. Maddesi ile Getirilen Düzenlemenin Hukuk Aleminde 
Doğuracağı Sorunlar ve Bu Maddenin Anayasa’ya Aykırılığı Sorunu

İsmail BİRSEN 


HMK m. 3, kamu hukukuna tabi olan kimi uyuşmazlıklara bakma görevini, adli yargı mercii olan asliye hukuk mahkemelerine vermektedir. Aşağıda, bu hükmün Anayasa ’ya aykırılığı, bu hükmün uygulanabilirliği ve uygulanması durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel sorunlara değinilecektir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Anayasa, İdare, İdari Eylem, İdari İşlem, Sorumluluk Hukuku, Kusursuz Sorumluluk, Maddi ve Manevi Tazminat, Ölüm, Vücut Bütünlüğü, Yargı Yolu, Adil Yargılanma Hakkı, Tam Yargı Davası, Belirsiz Alacak Davası.

GİRİŞ

Ülkemizde 1927 yılından beri yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HUMK), 04.02.2011 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan ve 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ile yürürlükten kaldırılmaktadır. HMK, HUMK’tan farklı olarak idari yargı-adli yargı ayrımına ilişkin de bir düzenleme getirmiştir. HMK m. 3’te: “Her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine yahut kişinin ölümüne bağlı maddi ve manevi zararların tazminine ilişkin davalara asliye hukuk mahkemeleri bakar. İdarenin sorumluluğu dışında kalan sebeplerden doğan aynı tür zararların tazminine ilişkin davalarda dahi bu hüküm uygulanır. 30.1.1950 tarihli ve 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri saklıdır.” hükmü yer almaktadır.

Bu madde, görev alanına ilişkin yeni bir kural getirmekte, bu kuralın uygulanmasında esasa ilişkin koşullar ise 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 55’inci maddesinin 2’nci fıkrasında hükme bağlanmaktadır. Bu fıkrada: “Bu Kanun hükümleri, her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine ya da kişinin ölümüne bağlı zararlara ilişkin istem ve davalarda da uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Görüldüğü gibi HMK m. 3, kamu hukukuna tabi olan kimi uyuşmazlıklara bakma görevini, adli yargı mercii olan asliye hukuk mahkemelerine vermektedir. Aşağıda, bu hükmün Anayasa’ya aykırılığı, bu hükmün uygulanabilirliği ve uygulanması durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel sorunlara değinilecektir.