Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Google Alışveriş-Fiyat Karşılaştırma Sisteminin Rekabet Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Evaluation of Google Shopping-Price Comparison System as Regard to Competition Law

Tekin MEMİŞ

Son dönemlerde alışveriş-fiyat karşılaştırma siteleri artmakta ve yeni bir iş modeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Webde bir ürün ya da hizmet arayan internet kullanıcıları, bu sitelere giriş yapmakta ve buralar aracılığı ile alışverişlerini yapmaktadır. Tüketiciler için ciddi bir avantaj sağlayan bu siteler aynı zamanda bir gelir de elde etmektedir. Yeni bir iş modeli olan fiyat karşılaştırma uygulamalarına Google da başlamıştır. Ancak arama motoru alanındaki üstün gücü nedeniyle bu alanda bir taraftan diğer fiyat karşılaştırma siteleri ile rekabet etmekte diğer taraftan da hâkim gücü ile onların ilk sayfalardaki görünürlüğünü engelleyebilmektedir. Bu ise açıkça hâkim durumun kötüye kullanımı olarak değerlendirilebilmektedir. Aşağıdaki makalede Google’ın bu eylemleri ve Avrupa Birliği’nde verilen karar ve Rekabet Hukuku ışığında ele alınacaktır.

Alışveriş-Fiyat Karşılaştırma Sistemi, Rekabet Kanunu, Hâkim Durum, Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması.

Recently, the number of websites which have shopping-price comparison system have increased and become a new business model. Internet users who are searching goods or services enter these sites and do shopping. These internet sites, which offer many advantages to the users, monetize huge amounts. Google has also started this new business model which offer price comparions. Despite competing with other price comparison websites, Google, by its dominant position, has the ability to prevent their visibility in search results. This behavior in the market could be considered as abuse of dominant position. This article analyze such behaviors of Google in the light of competition law and European Union Decisions.

Shopping-Price Comparions System, Competition Act, Dominant Position, Abuse of Dominant Position.

GİRİŞ

Bu makalede, Google’ın alışveriş ve fiyat karşılaştırmasının yapıldığı “Google Shopping” uygulamasının rekabet hukuku açısından ele alınması amaçlanmıştır. Konuyu incelemeye değer kılan, Google hakkında AB Komisyonundan bir ihlal kararı çıkmasıdır. Ancak konunun tarafımca ayrıca ele alınmasının diğer sebebi ise, Google’ın bu karara rağmen Türkiye’de uygulamasını hiç değiştirmeden devam etmesidir. Bu durum, esasen dünya çapında bir oyuncu olan Google’ın davranışının nitelendirilmesi bakımından önemlidir. Google, dünyada ve Türkiye’de reklam pazarından ciddi bir gelir elde etmesine karşın vergi vermemesi bakımından eleştirilmektedir. Yine aşağıda makalemde de kısaca değinileceği üzere Google’ın bütün bir dijital pazarı gözlemleyebilme yeteneği ona ticarette çok büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu durumun ileride ayrıca TTK’da düzenlenen haksız rekabet açısından değerlendirilmesini gerektireceği açıktır. Ancak çalışmamda, konu, sadece rekabet hukuku açısından ele alınacaktır. Diğer konular ayrı ve müstakil çalışmaları ve incelemeleri gerektirmektedir.

Gooogle’ın ne tür bir rekabet ihlali yaptığı hakkında değerlendirmelerimi yapmadan önce sistemin nasıl işlediği ile ilgili genel açıklamaların yapılması zorunludur. Google, dünyanın birçok ülkesinde uygulamasına başladığı Gooogle Shopping/Vitrin Alışveriş/Alışveriş Karşılaştırması şeklindeki uygulamayı Türkiye’de de başlatmıştır.

Alışveriş sayfaları diğer adlandırması ile fiyat karşılaştırma sitelerinin tüketici için çok sayıda faydası bulunmaktadır. Bunlara ilişkin aşağıdaki açıklamalarımızı öncelikle sunmak gerekmektedir. Bu tür siteler, elbette diğer şirketler tarafından açılabileceği gibi Google tarafından da açılabilir ve nitekim açılmıştır da.

Çalışmamızın bir bölümü de Google hakkında AB Komisyonu tarafından verilen kararın özetine ayrılmıştır. Böylece konu, okurlar tarafından daha anlaşılabilir hale gelecektir.

I. ALIŞVERİŞ GENEL GÖRÜNÜMLERİ

Alışveriş ve fiyat karşılaştırma sayfalarının en büyük avantajı, web üzerinden herhangi bir ürünü arayan tüketicilere, satışı yapılan ürünlerin fiyat ve özellikleri ile birlikte ürün görselleri ve linklerinin de gösterilmesidir. Konuya ilişkin aşağıdaki örnek verilebilir1 :