Birleşme ve Devralma Tanımları Açısından Kriter Olarak Kontrol Kavramı ve Önemi
Tolga İŞMEN
1. Genel Olarak
4054 Sayılı Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanunun (“Rekabet Kanunu”) 7nci Maddesi uyarınca birleşme ve devralmalar, Rekabet Kurumunun incelenmesine tabi tutulmuştur. Rekabet Kanunun 7nci Maddesi uyarınca Rekabet Kurulunun çıkardığı 1997/1 Sayılı Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ (“Tebliğ”) ile de Rekabet Kurulu hangi işlemlerin birleşme ve devralma sayılacakları hususunda açıklamalarda bulunmuştur. Anılan bu hukuki kaynaklar çerçevesinde teşebbüsler yüzlerce birleşme ve devralma bildirimi yapmışlar ve birleşme ve devralmalara ilişkin Türk rekabet hukukunda ciddi bir birikim elde edilmiştir.
Buna rağmen uygulamada bazı hukukçu ve işadamlarının Tebliğ çerçevesinde birleşme ve devralma sayılması gereken işlemler konusunda tereddütler içinde olduğunu ve bu tereddütlerin de Tebliğ’in 2nci Maddesinin lafzı yorumundan kaynaklandığını görmekteyiz. Tebliğ’in 2nci Maddesinin ve Rekabet Kanununun 7nci Maddesinin beraber okunmasından, bir işlemin birleşme veya devralma sayılması için devre konu teşebbüsün kontrol yapısında bir değişiklik meydana gelmesinin zorunlu olup olmadığıduğu anlaşılamamaktadır. Bu nedenle kontrol yapısında değişiklik sonucu doğmasa da bazı devirlerin Rekabet Kurumuna Tebliğ çerçevesinde bildirilmesi yönünde görüşler ortaya çıkabilmektedir. Biz bu makalede Tebliğ’in 2nci Maddesi uyarınca bildirime tabi işlemlerin sadece devre konu teşebbüsün kontrol yapısında değişiklikler meydana getiren işlemler olduğu hususunun altını çizmek amacındayız.
2. Rekabet Kanununun 7nci ve Tebliğ’in 2nci Maddeleri
Rekabet Kanununun 7nci Maddesi: “Bir ya da birden fazla teşebbüsün hakim durum yaratmaya veya hakim durumlarını daha da güçlendirmeye yönelik olarak, ülkenin bütünü yahut bir kısmında herhangi bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak şekilde birleşmeleri veya herhangi bir teşebbüsün mal varlığını veya ortaklık paylarının tümünü veya bir kısmını ya da kendisine yönetimde hak sahibi olma yetkisi veren araçları, miras yoluyla iktisap durumu hariç olmak üzere, devralması hukuka aykırı ve yasaktır.
