Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Reşit Olmayan Kişilerin Evlilik Konusunun Almanya’da Ele Alınışı

Christian F. MAJER,Tülay SCHMID

1. Almanya’da Reşit Olmayanların Evlenmesi

Alman Medeni Kanunu’nun 104. maddesi hukuki işlem yapma ehliyeti konusundaki genel kuralları içerir ve -kişinin 7 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış olması halinde- yasal temsilcinin rızasını gerektirir. Alman Medeni Kanunu’nun 1303. maddesi, evlilik konusunda bu kuralların dışına çıkarak “evlenmeye erginlik” şartını getirir. Evlenmeye erginlik, Alman Medeni Kanunu’nun 1303. maddesinin 1. fıkrasına göre reşit olmayı yani 18 yaşın tamamlanmış olmasını gerektirir. Bu da, reşit olmayan kişilerin nikâhının -yasal temsilcinin rızası olsa bile- mümkün olmadığı anlamına gelmektedir.

Ancak Alman Medeni Kanunu’nun 1303. maddesinin 2. fıkrası1 nişanlı kişi 16 yaşını tamamlamışsa bir istisna getirir. Bu durumda mahkeme evliliğe izin verebilir. Bu istisna karar, şahsi ve ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak, istikrarlı bir evliliğin ve itinalı bir çocuk eğitiminin muhtemel olması halinde verilir. Bu durumda yasal temsilcinin rızası zorunlu değildir ve bu rızanın eksikliği Alman Medeni Kanunu’nun 1303. maddesinin 3. fıkrasına göre, temsilcinin itiraz sebebinin önemine göre değerlendirilir2. Örneğin büyük bir yaş farkı, önemsenecek bir itiraz sebebidir3. Almanya’da reşit olmayan kişilerin evlenmesi -Alman Medeni Kanunu’nun 1303. maddesinin 3. fıkrasındaki istisna hariç- olası değildir. Nikâh memuru önce herhangi bir evlenme engelinin bulunup bulunmadığını kontrol etmek ve gerektiğinde evliliğin koşullarının var olmaması nedeniyle evlenmeyi reddetmek zorundadır (Alman Nüfus Kanunu’nun 13. maddesi)4.

2. Yurt Dışında Kıyılan, Reşit Olmayan Kişilerin Nikâhlarının Almanya’da Tanınması

Yabancılar arasında meydana gelen evlilikler için Alman Medeni Kanunu Uygulama Kanunu’nun 13. maddesi uyarınca ülkelerindeki hukuk geçerlidir. Yukarıda bahsettiğim “evlenme rüştü” de (yani evlenecek olan kişinin nikâh anında asgari yaş sınırını tamamlaması gerekliliği) Alman Medeni Kanunu Uygulama Kanunu’nun5 13. maddesindeki bu evlenme statüsüne tâbidir. Dolayısıyla yabancılar için kendi hukukları geçerlidir. Ancak yabancı hukukun tüm uygulamaları Alman kamu düzenine (ordre public) aykırı olmayan bir çözüm oluşturması şartıyla mümkündür (Alman Medeni Kanunu Uygulama Kanunu’nun 6. maddesi).