Vergi Mahremiyetinin İhlali ve Hukuka Uygunluk Sebepleri

İskender EKİCİ

Mükellefin vergi ile ilgili hesap ve işlemleri üzerinde devletin sahip olduğu yetkiye karşılık, mükellefe de bazı güvencelerin sağlanması gereklidir. Vergi mahremiyetine uyma görevi bu güvencelerden birisidir. Devlet, vergi mahremiyeti ile mükellefin öğrenilen sırlarının üçüncü kişilere duyurulamayacağını garanti altına almaktadır.

Vergi Mahremiyeti, Vergi Levhası.

I. GİRİŞ

Ticari sır, banka sırrı, müşteri sırrı ile kamu görevlilerinin görevleri nedeniyle öğrendikleri bu kapsamdaki sırların gizliliğinin sağlanması ve üçüncü kişiler tarafından bilinmemesi, hizmet sunan ve alan tarafların zarar görmemesi ve haksız rekabete neden olmaması açısından önem arz etmektedir. Bu tür sırlar, tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de kanunlarla¹ korunmakta olup; yasal düzenlemelerle getirilen sınırlamalar bağlamında yetkili kılınan mercilere açıklanabilmektedir.

Türk vergi sistemi, esas olarak gönüllü uyum çerçevesinde mükelleflerin beyanına göre işleyen bir vergilendirme rejimine dayanmaktadır. Bu itibarla mükelleflerin, vergilendirme ile ilgili olarak yapacakları bildirimlerin ve idareye verecekleri bilgilerin başka bir amaçla kullanılmayacağından emin olarak, çekinmeden doğru beyanda bulunmalarının sağlanması amacıyla ‘vergi mahremiyeti ilkesi’ benimsenmiştir.

Çalışmada, vergi mükelleflerinin vergisel ve mali durumlarına ilişkin bilgilerin ifşa edilmesine olanak tanımayan vergi mahremiyeti müessesesi ile ilgili genel esaslar, mahremiyetin ihlali suçunun maddi ve manevi unsurları ile ihlal halinde uygulanacak müeyyideler ve vergi mahremiyetinin ihlali anlamına gelmeyen istisnai durumlar ele alınmaktadır.